برای زباله های اتمی، هیچ چاره‌ای در هیچ چشم اندازی، ژان فرانسوا فوکونیه، برگردان از انور میرستاری

برگردان : انور میرستاری، زیستگر

نوشته ژان ـ فرانسوا فوکونیه، مشاور سیاسی حزب اکولو در امور انرژی هسته ای
در مجله سیاسی ویژه اعضا و هواداران حزب سبزهای بلژیک

زباله های رادیواکتیو یکی از مهم‌ترین معضلات انرژی هسته ای را تشکیل می دهد.

از نخستین گام، بیرون آوردن اورانیوم از کان ها گرفته تا گام های پایانی نابود سازی و ویران کردن پایگاه های نیروگاه های اتمی، زباله های اتمی در تمامی این مراحل، تولید می شوند. اندازه زباله ها و نیز میزان رادیو اکتیویته اش در مراحل گوناگون تغییر می کند.

زباله هایی که میزان رادیو اکتیو آن‌ها خیلی بالا است، شدیداً سمی و خفه کننده می‌باشند و ده ها هزار سال همچنان رادیو اکتیو باقی می مانند. پلوتونیوم ـ ۲۳۹ به مدت ۲۴۰۰۰۰ سال رادیو اکتیو باقی می ماند، یعنی به اندازه‌سال هایی که ما را از دوران تاندال ها جدا می سازد.

هر یک از راکتورهای «تی آنژ» (یکی از نیروگاه های اتمی در بلژیک ـ برگرداننده) در حدود ۲۵۰ متر مکعب زباله اتمی در سال تولید می‌کند که به طور میانگین، ۲۵ در صد آن از زباله های با اکتیویته بالا و خطرناکتر هستند. در پایان از بین بردن همه مراکز نیروگاه های اتمی در بلژیک، کشور با مشکل انبار سازی حدود ۱۰۰۰۰۰ متر مکعب زباله از نوع دارای عمر متوسط یا از نوع بسیار فعال و با عمر بسیار دراز روبرو خواهد شد.

با وجود ده‌ها سال پژوهش، در حال حاضر هیچ راه حلی برای مسأله زباله های اتمی پیدا نشده است. زباله های با رادیو اکتیویته بالای ناشی از راکتورهای بلژیک در تی آنژ و «دول» (یکی دیگر از نیروگاه های اتمی در بلژیک ـ برگرداننده) به طور «موقت» انبار شده اند. مقداری هم برای « باز سازی» به سوی «هاگ» در فرانسه روانه شده‌اند ( که اگر آن‌ها را هم به مقدار ذباله ها بیافزائیم، میزان کلی زباله های اتمی بلژیک بالا خواهد رفت) و این زباله ها در سال ۲۰۱۳ به صورت زباله های دوباره قابل استفاده، به بلژیک بازگردانده خواهند شد.

برای انبار کردن زباله های با رادیو اکتیویته ضعیف به دنباله رها کردن برنامه ناحیه «فلوروس ـ فارسین» ( به همت تلاش‌های نماینده حزب سبزها، ژان ـ مارک نوله در پارلمان فدرال بلژیک)، کمون های «مول» و «دسل» تنها جولانگاه و عرصه های تاخت و تاز می باشند. تا حدودی راه حل‌های مالی برای هزینه‌های انبار سازی این زباله ها پیدا شده است، اما در صورت بروز یک حادثه پیش‌بینی نشده، هیچ بودجه ای وجود ندارد.

برای انبار کردن و نگهداری زباله های با رادیواکتیو بالا، تا به امروز هیچگونه راه حلی در جهان وجود ندارد. مدافعان انرژی هسته ای در بلژیک چاره کار را در دفن زباله ها در خاک رس و به عمق پایین‌تر از ۲۰۰ متری میدانند. پس از ۳۰ سال پژوهش، هنوز از نظر فنی کسی مطمئن نیست که این شیوه درست باشد زیرا مقاومت خاک رس در برابر گرمای شدید متصاعد از زباله ها کم است.

فکر انبار سازی زباله های اتمی، با اطمینان کامل و بی خطر، به مدت ۲۴۰۰۰۰ سال ساده انگاری بیش نیست. چه کسی مسئولیت به خطر انداختن ۶۸۰۰ نسل آینده بشری را به گردن خواهد گرفت؟ چگونه می‌توان یک سیستم معتبر و مطمئن برای دورانی اینچنین طولانی پایه ریزی کرد؟ چه کسی بهای سرسام آور نگهداری و هزینه تأمین امنیت ناشی از انبار کردن در پایگاه ها را پرداخت خواهد کرد؟

اکولو ـ حزب سبزهای بلژیک ـ موافق انبار کردن و نگهداری این زباله ها به منظور کنترل بهتر و یافتن راه چاره‌ای برای بازسازی و نگهداری درست و انبار کردن همیشگی آن‌ها با کشف و دستیابی به یک شیوه اصولی هست. انبار کردن باید در روی سطح زمین و ترجیحا در همان مکان خود نیروگاه و جایی که این مواد بلا خیز تولید می شود، باشد تا بتوان یک مراقبت ویژه مطمئن و شفاف انجام داد.

فراموش نکنیم که بهترین راه برای بیشتر محدود کردن اندازه زباله های رادیو اکتیو، خروج هر چه سریعتر و همیشگی از برنامه‌های هسته ای است.