«كاوشگر 5»، حامل نخستين موجود زنده انسان‌نماي ايراني به زودي به فضا پرتاب مي‌شود، ایسنا

به گزارش سرويس فناوري ايسنا، دكتر حميد فاضلي، سرپرست سازمان فضايي ايران گفت: كاوشگر 5 كه توسط محققان پژوهشگاه هوافضاي اين سازمان طراحي و ساخته شده است، در آينده‌اي نزديك با استفاده از يك پرتابگر كه توسط سازمان هوافضا آماده شده به فضا پرتاب خواهد شد.

وي افزود: اين كاوشگر داراي كپسول زيستي حامل يك ميمون از نژاد رزوس است. اين ميمون طي مدت يك سال اخير مراحل آماده‌سازي و آموزش‌هاي لازم را سپري كرده است.

سرپرست سازمان فضايي ايران گفت: پرتاب اين كاوشگر، دستاوردهاي مهمي در حوزه تحقيقات زيستي و تكنولوژي‌هاي پشتيبان حيات و عمليات رهگيري و بازيابي براي سازمان فضايي ايران به همراه خواهد داشت و انجام آن يكي از گام‌هاي مقدماتي جهت اجراي پروژه عظيم ملي اعزام انسان به فضا محسوب مي‌شود.

به گزارش ايسنا ، كاوشگر 5 كه قرار است همراه ميموني از نژاد رزوس به ارتفاع 120 كيلومتري پرتاب شود با هدف انجام تحقيقات زيستي و ارسال موجود زنده انسان‌نما به فضا و بازگشت سالم آن، طراحي و ساخته شده و اين، نخستين گام عملي در اجراي پروژه ملي اعزام فضانورد ايراني به فضاست.

از جمله فناوري‌هاي كليدي در اين طرح مي‌توان به آماده‌سازي و آموزش موجود زنده،‌ طراحي و ساخت محفظه زيستي شامل عايق صوتي، حرارتي و ضربه‌گير و تجهيزات لازم براي تامين اكسيژن و سنجش علائم حياتي موجود زنده، جدايش ملايم موتور و ساير اجزاي جدا شونده به منظور حفظ سلامت موجود و بازيابي سالم محموله از ارتفاعات بالا اشاره كرد.

كاوشگرهاي فضايي، راكت‌هاي عمود پروازي هستند كه براي حمل آزمايشگاه‌هاي فضايي به ارتفاعات بالاي جو غليظ - ارتفاع بين 50 تا 300 كيلومتر - و بازيابي سالم آنها به كار مي‌روند. كاوشگرها كاربردهاي بسياري دارند كه از آن جمله مي‌توان بررسي خواص اتمسفر، آزمايش وسايل كنترلي مورد استفاده در ماهواره‌ها و ماهواره‌برها، كسب اطلاعات هواشناسي و پيش‌بيني هوا، و انجام تحقيقات زيست فضايي و نجوم را نام برد. در حقيقت، محموله‌هاي آزمايشگاه فضايي در كاوشگر‌ها، اجزاي پيچيده سامانه‌هاي فضايي و موجودات زنده را در معرض آزمايش و بررسي قرار مي‌دهند.

در كاوشگر 5، اعزام يك ميمون از نژاد رزوس به ارتفاع 120 كيلومتري و بازيابي سالم آن و فراهم كردن بستر مناسب براي انجام تحقيقات زيست پزشكي فضايي پيش‌بيني شده است.

در اين كاوشگر اولين محفظه زيستي براي پشتيباني حيات در ارسال به فضا طراحي و آزمايش مي‌شود. در تمامي مراحل پرتاب تصاوير محفظه زيستي، علائم حياتي موجود زنده، و داده‌هاي محيطي و علمي، مخابره و در جعبه سياه ثبت مي‌شوند.

براي حفظ و تضمين سلامت موجود زنده در ارسال به فضا و بازگشت از آن، بايد قابليت اطمينان سامانه‌هاي حامل موجود زنده بسيار بالا باشد؛ از اين رو، تمامي مراحل طراحي، ساخت و آزمايش بايد مطابق با استانداردهاي فضايي خاص سامانه‌هاي سرنشين‌دار صورت پذيرد.

آماده‌سازي و آموزش موجود زنده از جمله مراحل كليدي در اين طرح است. موجود زنده با قرار گرفتن تدريجي در شرايط شتاب و ارتعاش، توانايي تحمل شرايط پرواز واقعي را پيدا مي‌كند.

در طرح پرتاب كاوشگر حامل ميمون به فضا پنج ميمون در حال آموزش هستند تا بتوانند تحمل فشارهاي فيزيكي، مداري، شتاب‌هاي مداري، صوت، ارتعاش و ساير عوامل را هنگام پرتاب داشته باشد.

ميمون به عنوان حيواني آموزش‌پذير، طي مراحل آموزش، خود را با شرايط پرتاب انطباق مي‌دهد. آموزش‌هاي پيش‌بيني شده شامل سازگاري موجود زنده با شتاب، ارتعاش و شوك، شرايط سقوط آزاد، سر و صدا و محيط داخلي محفظه زيستي است. آ‌زمايش زير سامانه‌هاي جدا شونده و چترهاي زير سامانه بازيابي نيز از مهمترين بخش‌هاي آزمايش عملكردي است و قابليت اطمينان اين زير سامانه‌ها با تكرار آزمايش‌ها به تاييد مي‌رسد.

انتظار مي‌رود با تلاش پژوهشگران و كارشناسان پژوهشگاه هوا فضا در دستيابي به فناوري ارسال موجود زنده به فضا، برگ زرين ديگري به كارنامه فعاليت‌هاي فضايي ايران اضافه شود.