پولارويد، پايان تاريخ 60 ساله، دويچه وله

نخستين دوربين‌هاي عکاسي سريع آنالوگ با نام تجاري "پولارويد" در روز 26 نوامبر 1948 به بازار آمدند. دوربين‌هاي عکس فوري که داراي "تاريک‌خانه" بودند، در مدت کوتاهي شهرت جهاني يافتند. "پولارويد"ها اكنون واپسين نفس‌ها را مي‌کشند.

دوربين‌هاي آنالوگ عکس فوري موسوم به "پولارويد" براي نخستين بار توسط اِدوين لند (Edwin Land) ، فيزيکدان آمريکايي، طراحي شدند. اين ايده زماني به فکر لند رسيد که دختر او براي ديدن عکس‌هاي مسافرتشان بي‌تابي مي‌کرد.

لند که هفت سال پيش از اين تاريخ کارخانه توليد لنزهاي عکاسي را تأسيس کرده بود، از سال 1944 به‌طور مداوم بر روي اين پروژه کار کرد. وي در روز 21 فوريه 1947 در شهر نيويورک در نشست "انجمن اپتيک آمريکا" نخستين دوربين عکس فوري خود را معرفي کرد.

نخستين مدل، "Polaroid Land Camera Model 95" بود که عکس گرفته‌شده را در حدود يک دقيقه ظاهر مي‌کرد. فروش اين مدل در 26 نوامبر 1948 (دقيقا 60 سال پيش) در فروشگاه‌هاي شهر بوستون آمريکا به قيمت 89 دلار و 75 سنت آغاز شد.

فرايند ظهور "خشک" عکس در يک دقيقه که لند آن‌را اختراع کرد، به موفق‌ترين فرايند عکاسي سريع در دنياي آنالوگ تبديل شد. ‌هشت سال پس از آغاز فروش (1956) ، يک ميليون دوربين توليد شده بود و اين تعداد در سال 1964 به 5 ميليون و در ميانه دهه 1960 به بيش از 6 ميليون دستگاه رسيد.

در سال 1957 نخستين دستگاه‌ اسلايد پولارويد به بازار آمد که مي‌توانست در مدت تنها دو دقيقه، اسلايد‌هاي آماده پخش سياه‌وسفيد توليد کند.

در سال 1963 بود که پولارويد نخستين فيلم رنگي عکس فوري را به بازار عرضه کرد که بسياري از هنرمندان را به استفاده از اين دوربين تشويق نمود.

شرکت سازنده دوربين‌هاي عکس فوري پولارويد، با توليد اين دوربين‌ها به دومين سازنده دوربين عکاسي در دنيا تبديل شد.

دوربيني نه چندان مطلوب براي پليس

هنرمندان نيز مستقيم يا غير مستقيم براي پولارويد تبليغ مي‌کردند. در آلمان، هانس‌يورگ فِلمي (Hansj?rg Felmy) بازيگر نقش کميسر در سريال "صحنه جنايت"، با اين دوربين از محل حادثه عکس‌برداري مي‌کرد.

در دوربين‌هاي پولارويد، فيلم از ميان دو غلطک عبور مي‌کند و هم‌زمان ماده ظهور فيلم روي آن پخش مي‌شود. اين فرايند مي‌تواند تحت تأثير دما يا تغيير فشار غلطک‌ها بر فيلم، کيفيت عکس را تغيير دهد. ضعفي که براي مأموران پليس، نه در فيلم‌ها که در عالم واقعيت، مشکل‌ساز بود. آنان جزئيات فراواني را در عکس‌ها از دست مي‌دادند.

اين ضعف در مقابل به مذاق هنرمندان بسيار خوش آمد. آنان توانستند طرح‌هاي بديعي را در عکس‌هاي خود خلق کنند.

خداحافظي با پولارويد

دوران افول دوربين‌هاي عکس فوري آنالوگ زماني فرا رسيد که دوربين‌هاي ديجيتال به بازار عرضه شدند، دوربين‌هايي که عکاسي سريع با آنها به مراتب ارزان‌تر از عکس‌هاي آنالوگ بود.

البته عکاسي با پولارويد هيچ‌گاه ارزان نبود اما بالا بودن قيمت‌ها، امروز بيش از هر زمان ديگري احساس مي‌شود. در حال حاضر، يک بسته 10 تايي فيلم پولارويد حدود 20 يورو قيمت دارد. اين مبلغ 20 برابر هزينه چاپ همين تعداد عکس ديجيتال است.

دوربين‌هاي پولارويد سال‌هاست که ديگر توليد نمي‌شوند. شرکت توليدکننده اين دوربين‌ها در سال 2001 ورشکست شد. تا چند ماه ديگر عکاسي با دوربين‌هاي پولارويد نيز تا ابد به تاريخ سپرده خواهد شد، زيرا ديگر فيلم مخصوص اين دوربين‌ها در دسترس نخواهد بود. آخرين فيلم‌ها، ژوئن گذشته (2008) توليد شدند.

عکاسي و چاپ سريع به روش آنالوگ در عصر عکاسي ديجيتال جايگاهي ندارد. از ژوئن 2008 چاپگرهاي کوچکي به نام "PoGo" به بازار عرضه شده‌اند که در جيب هم جا مي‌شوند. چاپگرهايي که به کمک آنها مي‌توان همه‌جا و البته سريع، عکس دوربين ديجيتال يا تلفن همراه را چاپ کرد.