اولين مدال آور افغانستان در تاريخ المپيک تا ۴ سال پيش در ايران پناهنده بود، اعتماد

* نيکپی سفير صلح کابل

محمدوالا يزدانی - برای دو روز، تمرکز روی جنگ ديگر سوژه اصلی زندگی افغانی ها نبود. آنها بالاخره در اين دو روز سوژه يی برای شادی کردن داشتند تا داستان هايی تلخ مثل جنگ، تروريسم و مواد مخدر را فراموش کنند. باعث و بانی اين اتفاق جوانی ۲۱ ساله بود که در تکواندو شگفتی آفريد و مدافع عنوان قهرمانی جهان را شکست داد تا روز چهارشنبه برای اولين بار در تاريخ المپيک افغانستان با مدال همراه شود. رو ح الله نيکپی آرايشگر افغانی برنز المپيک را به گردن آويخت تا در کشوری که کسی به ورزش اهميت چندانی نمی دهد، اين پديده جهانی برای لحظه يی هم که شده هزاران افغانی را در سراسر اين کشور شاد کند؛ کشوری که طالبان با حکومت استبدادی بر آن می خواست ريشه همه چيز را خشک کند. محروميت افغان ها از شرکت در المپيک۲۰۰۰ سيدنی به دليل عدم صدور مجوز برای حضور ورزشکاران زن در المپيک، می توانست پايانی بر روياهای ورزشی افغان ها باشد. آنها در آتن ۲۰۰۴ به بزرگ ترين رقابت ورزشی دنيا برگشتند و حتی در آن رقابت ها ورزشکار زن هم داشتند اما از مدال خبری نبود. با وجود تمام اين قدم های روبه جلو، باز هم نمی توان از کمبودهای افغان ها غافل شد.

در شرايطی که روح الله نيکپی، بعد از بردن مدال برنز، دو زانو روی تاتامی نشست و اشک ريخت، خيلی از هموطنانش نتوانستند شاهد درخشش او باشند. قطعی مداوم برق باعث شد بسياری از هموطنان نيکپی از مدال برنز او خبر نداشته باشند و آن عده يی هم که برق داشتند، مجبور بودند از شبکه کابلی شاهد پيروزی ورزشکارشان باشند. بدون شک مدال نيکپی برای افغانی ها ارزش طلا را دارد. آنها در اين المپيک تنها چهار ورزشکار داشتند. روبينا مقيم يار، دونده زن افغان ها که با روسری در اين رقابت ها شرکت کرده بود، در ميان ۱۰۰ دونده، هشتاد و پنجم شد. مسعود عزيزی هم در ميان ۱۰۰ دونده، هفتاد و ششم شد و قطعاً به همين دليل است که برنز نيکپی مردم افغانستان را تکان داده است. خير محمد، مغازه داری افغانی درباره کسب اين مدال به شبکه تلويزيونی «الجزيره» گفت؛ «حالا زمان يک جشن بزرگ است. خيلی خوشحالم که با وجود جنگ و کمبود امکانات ورزشی و تمرينی نيکپی برايمان مدال آورد.» خبرگزاری رويترز هم گزارش می دهد بعد از به دست آوردن مدال برنز دسته ۵۸ کيلوگرم تکواندو، افغان هايی که در يک مغازه بستنی فروشی در کابل دور هم جمع شده بودند تا بازی نيکپی را با هم تماشا کنند، به شادی و پايکوبی پرداخته اند. عبدول وافی دانشجوی ۲۸ ساله در اين رابطه می گويد؛ «فوق العاده است که يک ورزشکار افغان می تواند مدال المپيک را ببرد. اين دستاوردی بزرگ برای تيم و کاروان افغانستان است.»

اما شايد دانستن وضعيت روح الله نيکپی و مسيری که در راه کسب اين مدال طی کرده خيلی نکات را روشن کند. او در ۱۰ سالگی و زمانی که برادرش يک باشگاه ورزشی در کابل پيدا کرد، آموزش هنرهای رزمی کره يی را آغاز کرد.

نيکپی در سال های جنگ افغانستان در دهه های ۸۰ و ۹۰ در يک کمپ پناهنده ها در ايران زندگی می کرد و آنجا عضو تيم تکواندو پناهنده ها بود. او چهار سال پيش دوباره به افغانستان برگشت. صبح ها وزنه می زد و بعدازظهرها هم هنرهای رزمی کار می کرد. نيکپی در اين ميان برای گذران زندگی اش شغل آرايشگری را انتخاب کرده بود. هر چه او جلوتر رفت و نمايش های بهتری از خود نشان داد، اوضاع بهتر شد. وقتی شش ماه پيش به اردوی تيم ملی تکواندو افغانستان دعوت شد، اين امکان را پيدا کرد تا از سالن تمرينی ويژه تيم ملی استفاده کند. با تمام اين تفاسير باز هم نمی توان از شرايط تمرينی سخت نيکپی غافل شد. خود او در اين رابطه و قبل از المپيک گفته بود؛ «شرايط تمرينی در کشور من مثل شرايط کشورم است. وضعيت اصلاً خوب نيست.» اين حرف های او را نوراحمد گايه زابی هم تاييد می کند، کسی که سال ها در کمپ پناهندگان در ايران همپای نيکپی تمرين کرده است. شايد به دليل همين حس بود که در گفت وگو با رويترز تاکيد می کند قبل از شروع مسابقه نيکپی تنها برايش دعا کرده و گفته است؛ «خدايا، به نيکپی کمک کن. به افغانستان کمک کن.» گايه زابی درباره لحظه پيروز شدن نيکپی می گويد؛ «وقتی پيروزی او را ديدم، به هوا پريدم، پسرم را در آغوش کشيدم و او را بوسيدم. گريه می کردم چون آن زمانی را به ياد می آوردم که در کمپ پناهندگان در ايران عضو يک تيم تکواندو بوديم.»

در اين ميان نيکپی سعی کرد از تمام امکاناتش به بهترين شکل ممکن استفاده کند. حسين رحمتی مربی تکواندو نيکپی در سالن تيم ملی می گويد اين ورزشکار افغان در دوران آماده سازی برای المپيک با يک مربی کره يی کار کرده بود. با تمام اين اوصاف چيزی که اکنون اهميت دارد شادی و سرمستی افغان ها از به دست آوردن اولين مدال تاريخ شان است. تاج محمد احمدزاده که رئيس بخش بايگانی راديو ملی افغانستان است اين موفقيت را «افتخاری بزرگ» و «دليلی برای خوشحالی زائدالوصف» می داند. محمد اکبر ۳۳ ساله هم در گفت وگو با رويترز اظهار داشته بود با تمام وجود احساساتش را بروز داده و می گويد؛ «هنگام تماشای مسابقه نيکپی دست می زدم و خوشحال بودم.» اما در ميان تمام اين واکنش های احساسی می توان به حرف های کای ايد، مسوول ارشد سازمان ملل در افغانستان اشاره کرد که اعتقاد دارد اين پيروزی نيکپی به همه توانايی افغانستان برای رقابت کردن با بهترين ورزشکاران جهان را نشان داد؛ «جوانان بايد از اين پيروزی در المپيک اميد و الهام بگيرند. امروز افغانستان نشان داد می تواند با اراده، تعهد و کار سخت باارزش ترين سرمايه هايش يعنی جوانان، مقابل دشمنی ها بايستد.» پيروزی نيکپی آنقدر برای افغان ها مهم بود که حامد کرزی رئيس جمهور اين کشور بلافاصله بعد از اين پيروزی با اين جوان ۲۱ ساله تماس گرفت تا به او تبريک بگويد. به گفته همايون حميدزاده سخنگوی رئيس جمهور، کرزی به نيکپی قول يک خانه و جايزه نقدی هم داده است. احسان الله بيات رئيس شرکت مخابرات «وايرلس» افغانستان هم اعلام کرده به نيکپی به عنوان برنده مدال برنز، ۱۰ هزار دلار جايزه خواهد داد. با وجود تمام اين حرف ها، بدون شک حرف های متواضعانه نيکپی می تواند پايانی خوش بر اين داستان رويايی باشد؛ «اين مدال متعلق به من نيست. اين مدال متعلق به کشورم است، متعلق به مردم افغانستان است. اميدوارم اين مدال بعد از ۳۰ سال جنگ، صلح را برای کشورم به ارمغان آورد.»