گفت وگوي اختصاصي همشهري با علي پروين: من خط نمي دهم

نگاه امروز

پروين و فوتبال مدرن

خيلي ها تصور مي كنند علي پروين دهه ۱۳۸۰ با علي پروين دهه هاي ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰ تفاوتي ندارد و با همان شيوه هاي مديريتي منحصر به فردش به اداره تيم پرسپوليس مي پردازد. آنهايي كه به مدير فني تيم پرسپوليس نزديك هستند به اين واقعيت كاملاً واقفند كه ديد فني وي نسبت به مسايل فوتبال به موازات گذر زمان تغيير كرده و هدف او در جهت منطبق كردن ديدگاه و اصول مديريتي اش با واقعيت هاي حاكم بر فوتبال بوده است. منتقدان علي پروين به اين نكته توجه ندارند كه او متعلق به كدام نسل و ديدگاه فوتبال است. هم اكنون امثال علي پروين تقريبا در همه كشورهاي فوتبال خيز جهان ديده مي شوند.
علي پروين و هم نسلان او تمام عمر ورزشي خود را با نظم قديم سپري كرده اند و از خاكستر آن ديدگاه، نسل جديد ققنوس وار سر برآورده اند. بايد به پروين و مربياني چون او فرصت داد تا زمان و زبان جديد را دريابند. تجربه نشان داده است كه آنها مي توانند همه باورهاي فرهنگي و سنتي گذشته را حفظ كنند و هم با تلفيق آن با ديدگاه هاي جديد، شيوه اي كارآمد و لازم براي مديريت فوتبال كشور طراحي نمايند. چيزي كه هم اكنون آرام آرام خود را نشان مي دهد و با گذري به چند سال گذشته مي توان تحول را در آنان ديد.
در گفت وگوي نسبتاً مفصل همشهري با پروين مي توان تحولات ايجاد شده در اصول مديريتي كاپيتان سابق تيم ملي را كاملاً حس كرد. شايد كمتر كسي در گذشته تصور مي كرد كه روزي علي پروين از مربيان خارجي حمايت كند اما او حالا بسيار سياستمدارانه از برانكو تمجيد مي كند و موافق حضور مربيان خارجي در سطح باشگاه هاي ليگ برتر است.
مردي كه تا ديروز او را مخالف حضور مربيان خارجي در پرسپوليس مي دانستند حالا با پيشنهاد خود براي اين تيم مربي غير ايراني مي آورد و از او حمايت مي كند. او همچنين به اين واقعيت پي برده كه بايد نسل فعلي بازيكنان فوتبال ايران را به گونه اي متفاوت با گذشت، كنترل و مهار كرد و به راهكارهاي تاريخ مصرف گذشته متوسل نشد.
---------------
گفت وگوي اختصاصي همشهري با علي پروين: من خط نمي دهم

امير بهادري نژاد
علي پروين، مدير فني باشگاه پرسپوليس اهل مصاحبه هاي طولاني نيست و در بهترين شرايط ممكن به صورت تلگرافي به پرسش هاي خبرنگاران رسانه هاي گروهي پاسخ مي دهد.
به همين دليل هنگامي كه در يك روز سرد زمستاني ما را با يك صفحه كاغذ A4 مملو از سئوالاتي كه با خط ريز نوشته شده بود، ديد بلافاصله گفت: شما مي دانيد كه اهل مصاحبه هاي بلند نيستم و براي پاسخ دادن به اين تعداد سئوالات بايد نصف روز خود را تعطيل بكنم. اما در نهايت همراهي محمود خوردبين سرپرست تيم پرسپوليس باعث مي شود تا پروين كاملاً با حوصله و تأمل به مدت يك ساعت و ۱۵ دقيقه به پرسش هاي ما پاسخ بدهد.
به هر حال مصاحبه همشهري با علي پروين بسيار جامع تر از اين بود اما وي از ما خواست برخي از صحبت هاي مطرح شده را روي كاغذ نياوريم كه ما هم به رسم امانتداري اين كار را انجام داديم.
* با توجه به شروع بسيار بد پرسپوليس در ابتداي فصل آيا تصور مي كرديد كه تيم شما به مكان فعلي خود در جدول رده بندي برسد؟
- از آنجايي كه حرفه و تخصص ما فوتبال است از همان ابتدا مي دانستيم كه پرسپوليس به جايگاه فعلي خود در جدول خواهد رسيد اما دلالان و واسطه ها براي ما مشكل ساز شده بودند و هر روز تبليغ مي كردند كه پرسپوليس با اين بازيكنان به جايي نخواهد رسيد.
* آيا هدف آنها تزريق بازيكن خاصي به تيم بود؟
- بله آنها مي خواستند چند بازيكن خارجي به ما تحميل كنند و باور كنيد كه هنوز هم قصد چنين كاري را دارند.
* پس آيا اين سه بازيكن خارجي كه هم اكنون در پرسپوليس حضور دارند به شما تحميل شده اند؟
- در ابتداي فصل سامبوچوجي و ايليا پرسكي را گرفتيم كه شرايط خوبي نداشتند اما به تدريج بهتر شدند و روند رو به رشد آنها ادامه دارد. من شخصاً معتقدم كه اين دو بازيكن روز به روز بهتر خواهند شد. اما دروازه بان خارجي اهل كشور مقدونيه زماني به تيم ما آمد كه نياز به دروازه بان نداشتيم. خود اين دروازه بان هم مي داند كه با تداوم شرايط فعلي ، بازي به آن نخواهد رسيد و نمي توانيم او را در تركيب اصلي تيم قرار بدهيم. او بايد آن قدر صبر كند تا اينكه فرصت تازه اي نصيبش بشود در غير اين صورت بايد نيمكت نشين بماند.
* عملكرد راينر سوبل را چگونه ارزيابي مي كنيد؟
- عملكرد او بد نيست و در مجموع رضايتبخش است. او خيلي زود خود را با شرايط فوتبال ايران و تيم پرسپوليس تطبيق داد و با درك تمام جوانب كار بهتر در تيم عمل كرد. او مربي خوبي است و هم اكنون كليه بازيكنان از وي حرف شنوي دارند.
* آيا نمي توانستيد مربي اي بهتر از او جذب كنيد؟
- ببينيد فردي كه در آلمان او را به ما پيشنهاد داد گفت كه در آلمان تنها دو مربي وجود دارند كه به طور همزمان صاحب دو مدرك معتبر فيفا (مدرس و مربي) هستند كه يكي از آنها سوبل مي باشد. ما هم توصيه وي را پذيرفتيم و از اينكه سوبل را استخدام كرديم پشيمان نيستيم.
*اما در مورد اشميت هم مي گفتند مربي خوبي است؟
- او دلال بازيكن بود و به باشگاه تحميل شده بود.
* اينگونه به نظر مي رسد كه تركيب اصلي پرسپوليس را در بازي ،شما تعيين مي كنيد؟
- من فقط به سوبل مشورت مي دهم و به او كمك مي كنم و هرگز بازيكني را به او تحميل نكرده ام.
* به نظر شما آيا كادر فني تيم پرسپوليس در حال حاضر كامل است؟
- فكر مي كنم كافي باشد .حميد استيلي دستيار سوبل است و پرويز كماسي نيز تمرينات آمادگي جسماني را انجام مي دهد و چون بچه هاي تيم علاقه و اعتماد خاصي به كماسي دارند با حداكثر توان تمرين مي كنند.
البته هنگامي كه سوبل در اول فصل به ما پيوست اعلام كرد كه نياز به دستيار ندارد. از او سئوال كردم كه چرا دستيار نمي خواهد كه در جواب گفت، در تمام دنيا اغلب دستياران تلاش مي كنند زيرپاي سرمربي خالي بشود كه اين موضوع در ايران بيشتر به چشم مي خورد.
به هر حال تصور مي كنم كه كادر فني پرسپوليس با اين نفرات كنوني كافي و كامل باشد.
* بايد پذيرفت كه كنترل بازيكنان كنوني بسيار دشوارتر از كنترل بازيكنان نسل هاي گذشته است، اين كار را در پرسپوليس چگونه انجام مي دهيد؟
- در تيم پرسپوليس ۲۰ نفر از ۲۵ بازيكن آن بازيكنان نامدار و سرشناس هستند به همين دليل كنترل چنين تيمي دشوار مي باشد و تنها با ايجاد رفاقت ميان آنها مي توان روند تيم را تحت كنترل داشت. در حال حاضر تمام بازيكنان پرسپوليس با هم رفيق هستند و كوچكترين مشكل حاشيه اي در تيم ما وجود ندارد.
* با مشكلات حاشيه اي بازيكنان چگونه برخورد مي كنيد؟
- ببينيد در هنگام امضاي قرارداد، بازيكن متعهد مي شود به اصول و مقررات باشگاه پايبند باشد مثلاً اگر روزي مربي تيم ساعت ۴ صبح را براي تمرين برگزيد، تمام بازيكنان موظف به حضور در اين تمرين هستند.
هر بازيكني كه اين قرارداد را امضا كرد بايد حداقل يك فصل به تمام تعهداتش پايبند باشد. اگر بازيكني در پايان فصل متوجه شد كه نمي تواند اين اصول را رعايت كند به ما مراجعه خواهد كرد و ما ظرف يك دقيقه رضايتنامه اش را صادر خواهيم كرد. همه مي دانند بازيكنان قانون شكن و حاشيه ساز در پرسپوليس جايي نخواهند داشت.
* اگر روزي بازيكني درخواست پول بكند آيا با وي برخورد منفي خواهيد كرد؟
- بازيكنان بايد حق و حقوق خود را بصورت كامل دريافت كنند و هيچ ترديدي در اين زمينه وجود ندارد، اگر بازيكني بيايد و بگويد اگر پول ندهيد بازي نمي كنم، مطمئن باشيد كه در پرسپوليس جايي ندارد.
همين چند دقيقه پيش از ورود شما، يك نفر با من تماس گرفت و گفت: اگر پول محمدرضا مهدوي را ندهيد او برايتان بازي نخواهد كرد. من مي دانستم كه اين نقل قول غلط است چون مهدوي از لحاظ اخلاقي در سطح بالايي قرار دارد. در برخي مواقع بازيكنان ما را اينگونه به حاشيه مي برند.
* آِيا اين پرسپوليس نبايد جوان بشود؟
- به طور حتم و هر سال بايد تعدادي از بازيكنان پا به سن گذاشته از تركيب تيم خارج بشوند اما در حال حاضر بازيكنان مسن تيم ما به حدي خوب بازي مي كنند كه نمي توانيم آنها را كنار بگذاريم.




* چندسالي است كه پرسپوليس، ستاره اي به فوتبال ايران تحويل نداده، آيا فكر مي كنيد كه امسال از دل پرسپوليس بازيكن بزرگي ظهور بكند؟
- محمدي دروازه بان ما بسيار خوش تمرين است حالا كه به تيم ملي دعوت شده مطمئن باشيد كه مربي تيم ملي ديگر او را خط نخواهد زد. دروازه باني چون محمدي بايد آنقدر در بازي هاي باشگاهي گل بخورد تا به يك دروازه بان قابل اطمينان بشود. همچنين فكر مي كنم كه جواناني چون مهرداد اولادي شيث رضايي و خرسندي آينده خوبي را پيش رو داشته باشند.
* چرا سيستم بازي پرسپوليس تدافعي است و يا به عبارتي تعداد بازيكناني كه ويژگي هاي تدافعي دارند از بازيكنان تهاجمي در تركيب اصلي تيم بيشتر است؟
- امروزه در فوتبال جهان اغلب تيم ها در بازي هاي خارج از خانه با يك مهاجم بازي مي كنند ما نيز در برابر تيم هاي قوي كه فوتبال بازي مي كنند دو مهاجم به ميدان مي فرستيم اما وقتي تيمي ضد فوتبال بازي مي كند ما نمي توانيم با تركيب كاملاً تهاجمي به ميدان برويم با آنكه اعتقاد دارم فوتبال بايد تهاجمي بشود.
* اين روزها بسياري از كارشناسان معتقدند كه در فوتبال مدرن بايد با دفاع خطي به ميدان رفت و بازي با سه مدافع منسوخ شده است؟
- من در آلمان همين سئوال شما را از يك مربي سرشناس پرسيدم و او در جواب گفت، سرمربي بايد با سيستم دلخواه خود و با توجه به مهره هايي كه در اختيار دارد بازي كند. شايد در برابر يك تيم، دفاع خطي به شما جواب بدهد و در مقابل تيم ديگر، دفاع سه نفره.
* كمي به عقب تر بازگرديم، چرا پيش از آغاز فصل جاري تعدادي از بازيكنان قديمي پرسپوليس از اين تيم جدا شدند؟ آيا شما عذر آنها را خواستيد؟
- ما هيچ كس را اخراج نكرديم و همه خودشان رفتند.
* آيا با آنها در ارتباط هستيد؟
- خير.
* فوتبال ايران در حال حاضر با فوتبال دوراني كه شما بازي مي كرديد چه تفاوت هايي دارد؟
- در خارج از زمين فوتبال، حاشيه ها نسبت به گذشته بسيار افزايش يافته است، اما امكانات امروزه با امكانات آن زمان قابل مقايسه نيست. در آن زمان هر باشگاهي حداكثر ۴ يا ۵ توپ در تمرين داشت اما امروز هر تيم تنها ۵ ماساژور دارد.
از لحاظ فني نيز فوتبال ايران رشد كرده و روند آن رو به رشد مي باشد.
* اما در آن زمان غيرت و تعصب بازيكنان بيشتر بود؟
- دقيقاً. آن زمان هر وقت كه مي باختيم تا يك هفته شرم داشتيم سرمان را بلند كنيم اما حالا بازيكن منتظر پايان زمان قرارداد خود است تا پول بگيرد.
* آيا به نظر شما تزريق اين ميزان پول به كالبد فوتبال حرفه اي كه بيشتر آن صرف پرداخت دستمزدهاي بازيكنان مي شود، صحيح است؟
- كاري غير اين نمي توان انجام داد.
* چرا؟

- چون اگر ما پول زياد ندهيم تيم هاي ديگر بيشتر از ما به آنها خواهند داد. در حال حاضر قيمت بازيكنان خوب به طور متوسط در حدود ۱۰۰ ميليون تومان است و باور كنيد كه اين رقم تنها تا پايان سال جاري خواهد بود و از سال آينده شايد نتوان با پرداخت ۱۰۰ ميليون تومان هم بازيكن خوب گرفت.
* آيا بازيكناني كه به قول شما ۱۰۰ ميليون تومان پول مي گيرند به اندازه نصف اين مبلغ براي پرسپوليس كارايي دارند؟
- چاره اي نداريم.
* آيا پرسپوليس نمي تواند مانند برخي از تيم ها به جوانان اعتماد كند و دستمزدهاي هنگفت نپردازد؟
- مشكل اين است كه همه از پرسپوليس و استقلال قهرماني مي خواهند و اين دو تيم نيز مجبور هستند براي رسيدن به قهرماني بازيكنان گرانقيمت و سرشناس بخرند. در دو فصل، ۵ باشگاه تيم خود را براي قهرماني۷، باشگاه براي رده هاي مياني جدول و ۴ باشگاه براي سقوط نكردند مي بندند كه طبيعتاً هزينه هاي ۵ تيم اول نبايد با ۱۱ تيم ديگر برابر باشد.
* وضعيت مالي پرسپوليس در حال حاضر چگونه است؟
- فعلاً مشكل نداريم.
* آيا صحيح است كه دستمزد مربي كمتر از بازيكنانش باشد؟
- در هيچ كجاي دنيا اينگونه نيست اما ظاهراً در فوتبال ايران مد شده است.
* كداميك از مربيان خارجي فوتبال ايران در دهه اخير موفق بوده اند؟
- فقط برانكو آنهم به واسطه حضور بلندمدت خود در فوتبال ايران كه با تمام جوانب آن آشنا شد.
* در رده باشگاهي چطور؟
- در سطح باشگاه ها، مربي خارجي تاكنون جواب نداده است.
* آيا شما فكر مي كنيد كه استفاده از مربيان خارجي در باشگاه ها منطقي است؟
- بله اگر همه باشگاه هاي مربي خارجي بياورند خوب است البته نه اين كه ارزش مربيان ايراني را پايين بياوريم چون آنها چيزي از همتايان خارجي خود كم ندارند.
* آيا تيم ايران به جام جهاني خواهيد رسيد؟
- صددرصد، ما تمام ابزار لازم براي رسيدن به جام جهاني را داريم و ما هم به رئيس فدراسيون فوتبال قول داده ايم به تيم ملي كمك كنيم تا اين تيم به جام جهاني برود.
* در شرايط كنوني بهترين بازيكنان فوتبال ايران چه كساني هستند؟
- تمام بازيكناني كه در اردوي تيم ملي حضور دارند، بازيكنان برتر فوتبال ايران به شمار مي آيند اما به نظرم كريمي، هاشميان و مهدوي كيا در سطح بالايي قرار دارند و نبايد در اين ميان علي دايي را فراموش كرد چون با تمام وجود تمرين و بازي مي كند.
* وضعيت داوري در فصل جاري چگونه بوده است؟
- نسبت به فصل گذشته بهتر بوده و پيشرفت مشاهده شده است اما اميدواريم كه داوران همواره اشتباه كنند نه اين كه از روي غرض ورزي سوت بزنند.
* يكي از معضلات فوتبال ما در حال حاضر فحاشي تماشاگر نماها در ورزشگاه ها است، چگونه بايد اين معضل را برطرف كرد؟
- فحاشي در ورزشگاه ها بيداد مي كند و به همين دليل كمتر كسي جرأت مي كند فرزند خود را به ورزشگاه ببرد به همين دليل مجبور هستيم قبل از هر بازي، بازيكنان خودمان را از لحاظ روحي براي مقاومت در برابر تماشاگر نماها آماده كنيم. مثلاً وقتي دروازه بان تيم نزد من مي آيد و مي گويد كه با تماشاگر نماهاي بي ادب چكار كنم به او مي گويم كه انجام يك بازي خوب بهترين واكنش به اين افراد است و يا به ساير بازيكنان مي گويم اگر شما مي خواهيد تماشاگرنماها را ادب كنيد تنها با گل زدن مي توانيد اين كار را انجام بدهيد.
اتفاقاً چند هفته پيش در تلويزيون مصاحبه اي از علي دايي ديدم كه مي گفت بهترين پاسخ من به تماشاگراني كه فحاشي مي كنند گل زدن است. او كاملاً حق دارد.
* به هر حال مقصر كيست؟
- به نظرم باشگاه ها، فدراسيون و هيأت هاي فوتبال نمي توانند به تنهايي از فحاشي تماشاگران جلوگيري بكنند و جالب است كه هر هفته مسئولان باشگاه ها، فحاشي تماشاگرانشان را انكار مي كنند.
* و حالا چند سؤال خارج از قالب هاي فني فوتبال. علي پروين در گذشته در بحراني ترين شرايط هيچ عكس العملي از خود نشان نمي داد و از روي نيمكت تكان نمي خورد اما در اين فصل بارها ديده ايم كه آن آرامش گذشته در شما وجود ندارد؟
- به نظرم من با گذشته تفاوتي نكرده ام اما از گل خوردن بيزار هستم. بارها به بازيكنان گفته ام كه نبايد گل بخورند به همين دليل هنگامي كه دروازه مان باز مي شود در آستانه انفجار قرار مي گيرم.
* مي گويند برخي از تماشاگران از شما خط مي گيرند و در ورزشگاه ها عليه افراد شعار مي دهند؟
- من هم اين ادعا را بارها شنيده ام اما باور كنيد كه هنوز نمي دانم تماشاگران متعصب پرسپوليس كجاي ورزشگاه آزادي مي نشينند و يا جايگاه ۲۶ يا ۳۴ كجاست. با اين حال تهمت مي زنند كه من به آنها خط مي دهم در صورتي كه حتي نمي دانم آنها كجاي ورزشگاه مستقر مي شوند. اين را هم اضافه كنم هربار كه به عنوان تماشاگر به ورزشگاه آزادي رفته ام در طبقه دوم نشسته ام چون از آنجا مي توان بازي را بهتر ديد.
* آيا هنوز هم تمرين مي كنيد؟
- وقتي براي تمرين كردن باقي نمي ماند.
* علي پروين چه زماني از فوتبال كناره گيري خواهد كرد؟
- اگر اجازه بدهند باور كنيد همين فردا دوست دارم بروم و استراحت بكنم.

عكس ها: علي رضا بني علي