المپیک سراب فدراسیون های ما؛ کالبدشکافی حضور ناموفق ایران در بازی های المپیک، مرجان حاجی رحیمی، سينا

حضور در بازیهای المپیک امروزه برای بسیاری از فدراسیونهای ورزشی کشورمان به سرابی دست نیافتنی مبدل شده و آنها به رغم دارا بودن ورزشکاران مستعد هیچگاه فرصت حضور در این رویداد مهم بین المللی را پیدا نکرده اند

بیست و هشتمین دوره المپیک آتن در حالی به پایان رسید که با گذشت 108 سال از شروع نخستین دوره این پیکارها به شکل مدرن هنوز ایران در بسیاری از رشته های آن نماینده ای ندارد.
در حالیکه بیش از 68 درصد جمعیت ایران یعنی چیزی حدود5/22 میلیون نفر زیر 30 سال سن دارند و سالانه بودجه هنگفتی در اختیار سازمان تربیت بدنی قرار می گیرد اما کاروان ورزشی ما در بازیهای المپیک 2004 آتن را تنها چند مرد و یک زن تشکیل می داد.
حاصل تلاش ورزشکاران کشورمان در این بازیها برای مردم ایران دو مدال طلا،دو نقره و دو برنز بود که با این مدالها در مجموع 71 کشور صاحب مدال جهان به جایگاه بیست و نهم دست یافتیم.
این درحالیست که ورزشکاران کشورهای چین و بخصوص آمریکا با کسب 35 مدال طلا،39 نقره و 29 برنز در سکوی نخست و ترینیدا و توباگو تنها با یک مدال برنز در رده 71 قرار می گیرد.
ایران حتی در رشته بومی اش یعنی کشتی آزاد با آنکه 7 نماینده در وزنهای مختلف داشت اما به کسب دو مدال نقره و یک برنز اکتفا کرد.
اما چرا ایران با این همه پتانسیل و نیروهای جوانی که در اختیار دارد هنوز نتوانسته است بیشتر از 7 مدال که در المپیک 1952 هلسینکی به دست آورد ، کسب کند.
تیمهای بسیاری در این المپیک حضور نداشتند، هرچند که عده ای معتقدند که امکان مدال آوری ورزشهای انفرادی بسیار بیشتر از ورزشهای دسته جمعی و گروهی است چرا که روحیه فرد گرایی در ایرانیان بیشتر است.
بسکتبال یکی از ورزشهای گروهی است که در سالهای اخیر پیشرفت چشمگیری داشته است و با قهرمانی هایی که به دست آورده توانسته است به جایگاه واقعی خود در آسیا نزدیک تر شود.
"محمود مشحون"،رئیس فدراسیون بسکتبال نقش رسانه ها را در معرفی هرچه بیشتر این ورزش به جوانان، مهم و اساسی عنوان می کند و می گوید: اگر مطبوعات به ورزش قهرمانی و به ورزشکاران رشته های گوناگون به یک میزان توجه کنند تمام ورزشها پیشرفت می کنند و می توانند به مقامهای خوبی در سطح جهانی برسند.
وی با انتقاد از پرداختن بیش از حد خبرنگاران به چند رشته خاص ورزشی گفت:شما نمی توانید 20 روزنامه را پیدا کنید که درهرکدام از آنها سه سانتی متر درباره بسکتبال نوشته باشند.
مشحون معتقد است: در صورتی که خبرنگاران به همه رشته ها به اندازه فوتبال توجه کنند امکان رشد و حضور در میدانهای بین المللی برای همه رشته ها و قهرمانان آنها مهیا می شود.
اما مشاور عالی و سخنگوی فدراسیون فوتبال که بیشترین بودجه سالانه از طرف سازمان تربیت بدنی به این فدراسیون تعلق می گیرد درباره عدم حضور 28 ساله تیم فوتبال در المپیک 2004 آتن می گوید: از مهم ترین دلایل عدم صعود تیم فوتبال امید ایران به المپیک امسال، برنامه ریزی غلط کنفدراسیون غرب آسیا در برگزاری رقابتهای مختلف فوتبال در این قاره بود که در آن برهه زمانی ضربه بزرگی به تیم ایران وارد کرد.
وی در ادامه می افزاید:کنفدراسیون فوتبال غرب آسیا، از آذرماه سال گذشته تا خرداد ماه سال جاری تمام مسابقات را به دلیل شیوع بیماری سارس تعطیل کرد و با راه اندازی مجدد بازیها، اعضای تیم ایران دچار "ترافیک مسابقه" شدند، به طوری که در مدت زمان اندکی باید در رقابتهای مقدماتی جام جهانی،جام ملتها،رقابتهای غرب آسیا، باشگاه های آسیا، جام حذفی و لیگ برتر و مهمتر از همه انتخابی مسابقات المپیک حضور پیدا می کردند.
زمان آبادی معتقد است که فیفا برای آماده سازی تیم امید عراق یکسال با مربی آلمانی برای آنها هزینه کرد به علاوه این تیم در مدت اردوی پیوسته یک ساله خود بازیهای تدارکاتی بسیاری را با تیم های قدرتمند آلمان و ایتالیا انجام داد که مطمئنا در نتایجی که امروز کسب می کند بی تاثیر نبوده است.
اما ایران در خیلی از رشته ها عقب است. از آن میان می توان به بدمینتون و پینگ پنگ اشاره کرد. به گفته روسای فدراسیون های بدمینتون و پینگ پنگ، ایران برای رسیدن به قهرمانی حتی در آسیا فاصله زیادی دارد.
"مهدی کرباسیان"،رئیس فدراسیون بدمینتون با اشاره به پیشرفت کشورهای شرق آسیا در این رشته می گوید: نخستین برنامه های فدراسیون بدمینتون برای ارتقاء سطح بدمینتون، آماده سازی سالن های مجهز و اختصاصی است که اینک با تجهیز سالن فدراسیون بدمینتون به اهداف خود نزدیک شده ایم.
وی استفاده از مربیان خارجی را از دیگر برنامه های فدراسیون بدمینتون اعلام می کند و می افزاید: هم اکنون در سطح ملی برای تیم های مردان و زنان از وجود مربیان مجرب اندونزیایی سود می بریم.
کرباسیان با تائید نیاز تیم های ملی به امکانات تمرینی مناسب ، می افزاید: نمی توان تأثیر امکانات تمرینی را در ارتقاء سطح ملی پوشان نادیده گرفت اما آنچه یک بازیکن ملی را در سطح ایده آل قرار می دهد، برگزاری لیگ منظم باشگاهی است چرا که
هنگامی که کشوری در یک رشته ورزشی صاحب لیگ باشگاهی قدرتمندی باشد بازیکنان همواره در شرایط مسابقه قرار دارند و مطمئنا از این میان استعدادهای بسیاری شکوفا می شوند که در سطح ملی و بین المللی نیز موفقیت های بسیاری خواهند داشت.
اما تنها نماینده کشورمان در رشته پینگ پنگ بازیهای المپیک 2004، "شاهین اخلاق پسند" بود که با شیوه تک حذفی به مصاف رقیب برزیلی خود که با او 303 رده در رنکینگ فاصله داشت رفت و پس از برد در گیم اول، بازی را به او واگذار کرد.
دکتر "شاهرخ شهنازی"،رئیس فدراسیون پینگ پنگ نیز ضمن قدردانی از اعتماد به نفس اخلاق پسند ، معتقد است ایران در این رشته از سایر کشورهای جهان بویژه کشورهای خاور دور عقب است.
وی معتقد است که باید مدت زمان زیادی صرف شود تا ایرانیان بتوانند به سطح دیگر بازیکنان خارجی این رشته برسند و مدالی در بازیهای المپیک کسب کنند.
شهنازی معتقد است: در صورت اختصاص بودجه، فرصت و امکانات بیشتری از قبیل اعزام به اردوهای خارجی و شرکت در تورنمنت های بین المللی و مسابقات آزاد برای ورزشکاران این رشته مهیا می شود.
وی می افزاید: ما باید برنامه ریزی های پایه ای و اساسی داشته باشیم و استعدادیابی را از سنین نونهالی و نوجوانی شروع کنیم تا بتوانیم در بزرگسالی از سرمایه گذاری هایی که انجام دادیم ، استفاده کنیم.
رئیس فدراسیون پینگ پنگ ساخت "آکادمی بین المللی پینگ پنگ ایران" را گامی در جهت پیشرفت این رشته در ایران می داند.
"علی قلم سیاه"، نایب رئیس فدراسیون جهانی قایقرانی و دبیر کل کنفدراسیون قایقرانی آسیا است. وی درباره علت عدم حضور ورزشکاران این رشته در المپیک امسال می گوید:در المپیک سیدنی ایران نماینده داشت. اما برای المپیک امسال با حضور قدرتهایی چون ژاپن و چین ، ایران نتوانست سهمیه حضور در المپیک را به دست آورد و با شرایط فعلی، امکان حضور قایقرانی ایران در المپیک 2008 پکن بسیار سخت تر خواهد بود.
وی می افزاید: دانش این رشته مربوط به ایران نیست و به همین دلیل مربیان ما باید با علم روز آن آشنا شوند.
به گفته قلم سیاه امکانات محدود قایقرانی در ایران نیز مزید علت است چرا که در تهران یا سایر استانها دریاچه های سرپوشیده وجود ندارد که آب هایش سرد نباشد و ورزشکاران این رشته فقط در عرض سه یا چهار ماه می توانند از آبهای رودخانه ها استفاده کنند.
نایب رئیس فدراسیون جهانی قایقرانی در چند مورد به اختصار عوامل مورد نیاز برای رشد قایقرانی در ایران را شرح می دهد: ایجاد شرایط طبیعی یا مصنوعی لازم ، تجهیز امکانات فنی نظیر قایق و پارو ،به کارگیری نیروی انسانی مناسب اعم از ورزشکار و مربی ، تغذیه مناسب و اصولی ورزشکاران و در نهایت مدیریت با تدبیر که بتواند این مجموعه را اداره کند.
این درحالیست که در رشته ژیمناستیک نیز ورزشکاران ما فاصله زیادی با رقبای خارجی خود دارند.
دکتر "حسن اسدی"،رئیس فدراسیون ژیمناستیک با بررسی سیر 70 ساله ژیمناستیک در ایران می گوید:برای شرکت در المپیک نخستین گام کسب مقام در بازیهای آسیایی است چرا که رقیبان ما در آسیا بسیار قدرتمند هستند و ما می توانیم با توسعه مبانی علمی و پرورش متخصصان در سطح آموزش هم پیشرفت کنیم. کشورهایی هم که دانش این رشته را در اختیار دارند به راحتی تجربیات خود را در اختیار سایر کشورها قرار نمی دهند. او افتتاح "آکادمی ملی المپیک" را که چندی پیش روی داد از عوامل پیشرفت این رشته در ایران ذکر کرد.
به عقیده اسدی، افزایش بودجه فدراسیون ها،شرکت در مسابقات بین المللی بیش از گذشته،برگزاری اردوهای داخلی و برون مرزی و لیگ باشگاهی و برنامه ریزی بلند مدت می تواند امیدی باشد که ژیمناستیک ایران نماینده ای در المپیک بعدی در پکن داشته باشد.
با تمام این اوصاف وضعیت کاروان ورزشی ایران در برخی از رشته هایی که در آنها دارای نماینده بود نیز چندان تعریفی نداشت. "عباس صمیمی" در ماده پرتاب دیسک و "سجاد مرادی" در ماده دو 800 متر نمایندگان ایران در رشته دوومیدانی المپیک 2004 آتن بودند که متأسفانه هیچیک از آنها نتوانستند رتبه خوبی به دست آورند.
"صمیمی" که حتی موفق نشد رکورد ورودی خود را یک بار دیگر تکرار کند و این موضوع علامت سوال بزرگی پیش روی مسوولان دوومیدانی ایران گذاشته است که چرا باید در بازیهای حساس و مهمی چون المپیک شاهد چنین ناکامامی هایی باشیم؟
"حسین جلالی"،رئیس فدراسیون دوومیدانی علت شکست سنگین این ورزشکاران را انجام مسابقات پی در پی قبل از بازیهای المپیک و خستگی آنان می داند و می گوید:علاوه بر خستگی بچه ها ، حضور خیل عظیمی از تماشاچیان نیز آنان را شوکه کرده بود چراکه ورزشگاههای کشورهای آسیایی برای این رشته خالی از جمعیت است.
وی می گوید:ورزش اول بعضی از کشورهای عربی مانند قطر، عربستان و بحرین دوومیدانی است و برای آن سرمایه گذاری های چندمیلیون دلاری کرده اند.
جلالی حضور در مسابقات معتبر و حرفه ای در اروپا و سرمایه گذاری مناسب و همچنین برنامه ریزی تقویم مسابقات به نحوی که آنان را خسته نکند را از عوامل موفقیت این رشته در ایران می داند.
و اما دوچرخه سواری.
دوچرخه سوران ایرانی در حالی که حتی از وجود یک پیست دوچرخه سواری استاندارد نیز محروم هستند ، موفق شدند جواز حضور در المپیک 2004 آتن را به دست آوردند.
این را نایب رئیس فدراسیون دوچرخه سواری می گوید و می افزاید: تنها پیست دوچرخه سواری استاندارد در ایران پیست دوچرخه سواری مجموعه ورزشی آزادی است که آن هم چون مدت زیادی از تاریخ ساخت آن می گذرد به مرور زمان تخریب شده و سطح صاف آن از بین رفته است.
به گفته "علی زنگی آبادی" برای بازسازی پیست دوچرخه سواری آزادی یک میلیارد و 500 هزار تومان بودجه لازم است که هنوز این مبلغ در اختیار فدراسیون دوچرخه سواری قرار نگرفته است.

نایب رئیس فدراسیون دوچرخه سواری با گلایه از امکانات محدود این رشته در کشورمان می افزاید: دوچرخه سواران ایرانی در جاده تمرین می کنند و در مسابقات به پیست هایی می روند که تجربه ای در آنها نداشته اند و ما در این شرایط نباید انتظارات زیادی برای کسب مقام داشته باشیم.
وی وجود پیست تمرین مناسب و سالن سرپوشیده را که پیست آن در همه فصول سال قابل استفاده باشد یکی از عوامل پیشرفت دوچرخه سواران در ایران ذکر می کند.
در المپیک 2004 آتن "حسین عسگری" در ماده 4 کیلومتر در بین 16 کشور پانزدهم شد."امیر زرگری" و "عباس سعیدی تنها" در ماده جاده که مسافت آن 224 کیلومتر بود حذف شدند و "مهدی سرابی" در ماده دور امتیازی در بین 23 کشور بیست و دوم شد.
اما سوارکاری که از رشته های ریشه دار در ایران است و قدمت آن به قدمت تاریخ ایران برمی گردد با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می کند.
"محمدرضا تابش"،رئیس فدراسیون سوارکاری در این باره می گوید: میدانهای کورس که در اختیار ارتش هستند و امکان استفاده از آنها برای فدراسیون وجود ندارد، عدم وجود متولی و مدیریت واحد درباره اسب ،عدم وجود قرنطینه اسب ها و عدم انطباق معلومات مربیان ایرانی با دانش روز دنیا از مهمترین عواملی هستند که مانع پیشرفت سوارکاری در ایران شده است.
وی می گوید: شاید یکی از دلایل عدم رغبت جوانان به این رشته گران بودن آن باشد به همین دلیل فدراسیون سوارکاری قصد دارد این ورزش را برای عموم بویژه دانش آموزان هموار کند تا علاقمندان از کودکی به این رشته روی بیاورند.
تنها مانژهای استاندارد سوارکاری در ایران ، دو باشگاه معتبر و قدیمی است که در اختیار فدراسیون سوارکاری قرار دارد که یکی از آنها باشگاه نوروزآباد در جاده قدیم کرج و دیگری مجموعه سوارکاری شهدا در اتوبان افسریه است.
چیزی که از جمع بندی سخنان مسئولان ورزشی کشور روشن می شود این است که بیشتر رشته های ورزشی در ایران با مشکلات زیادی روبرو هستند که بعضی از آنها به راحتی قابل حل است اما برخی دیگر نیاز به توجه و پیگیری ویژه دارند.
در صورتی که سازمان تربیت بدنی از بودجه هنگفتی که در اختیار دارد در جهت ساماندهی ورزش کشور و استفاده از نیروها و استعدادهای جوان استفاده کند بهتر می تواند در صحنه های بین المللی نام سربلند ایران را مجددا پرآوازه کند.
بدون شک توجه بیش از حد مسوولان به یک رشته یا یک ورزشکار و اسطوره سازی هایی که تنها نتیجه آن رکود سایر رشته ها و ورزشکاران است از پیشرفت های ورزشی جلوگیری خواهد کرد.
مسوولان ورزش کشور باید به این نکته توجه کنند که پرداختن به ورزشهای پایه و جوانگرایی در ورزش بهترین سرمایه گذاری جهت کسب مقامهای در خور توجه در میادین های بین المللی از جمله المپیک ها است.
همگان در المپیک 2004 آتن دیدند که برخی کشورهای آسیای میانه در بعضی رشته های انفرادی از جمله کشتی، ژیمناستیک و شنا چهره هایی را معرفی کردند که به راحتی توانستند مدالهای طلای این رشته ها را از آن خود کنند، در حالیکه هیچکس تصور کسب مدال توسط این ورزشکاران را نمی کرد.
به عنوان مثال ورزشکاران کشورهای ژاپن و چین که در دوره های قبل المپیک در رده های پایین تری قرار داشتند در آتن تعداد مدالهای خود را افزایش داده و شگفتی آفریدند.
به هر حال ذکر این نکته ضروری است که در سایه برنامه ریزی مدون، اساسی، عمل کردن به وعده ها، استفاده از ورزشکاران مستعد، بکارگیری نیروهای کارشناس و مربیان با دانش در رشته های مختلف می توان امیدوار بود که ورزشکاران ایرانی نیز همانند همتایان خارجی خود به مدال دست یابند. این امر شدنی است چرا که در سرزمین پهناور ایران جوانان مستعد بسیاری وجود دارند که تنها نیازمند ذره ای توجه از سوی مسوولان مربوطه هستند.
4 سال دیگر بازیهای المپیک به میزبانی کشور چین برگزار می شود و مسوولان ورزش کشور باید از همین امروز به فکر باشند، چرا که از دست دادن زمان به قیمت از دست دادن مدالهای خوشرنگ این بازیها تمام خواهد شد و آن وقت پشیمانی سودی نخواهد داشت.