پول در برابر نمره؟! شهريه هاي نجومي مدارس غير انتفاعي و سردر گمي خانواده ها، ابتکار

رشد قارچ گونه مدارس غيرانتفاعي در سطح شهر هاي مختلف از جمله تهران نشان مي دهد که سياست آموزش و پرورش بر توسعه اين مدارس است زيرا اکنون که 20 سال از تاسيس مدارس غيرانتفاعي در ايران مي گذرد، حدود دو هزار و 41 مدرسه غيرانتفاعي در شهر تهران فعاليت مي کنند. با توجه به وجود شش هزار مدرسه در تهران مدارس غير انتفاعي بيش از 33 درصد مدارس پايتخت را شامل مي شوند که اغلب آن ها هم در بخش هاي شمالي شهر متمرکز شده اند و شهريه آنها با احتساب هزينه هاي جانبي بزودي به مرز ده ميليون تومان خواهد رسيد.

با اين همه و با وجود اختصاص بخش عظيمي از نظام آموزشي به مدارس غيرانتفاعي، هنوز ضوابط خاصي براي دريافت شهريه، کنترل بر کيفيت آموزش و ميزان حقوق معلمان و کارکنان مدارس تعيين نشده است. اغلب اين مدارس نرخ مصوب را رعايت نمي کنند و هرساله اعتراض هاي زيادي از سوي خانواده ها درباره ضوابط دريافت شهريه در مدارس غيرانتفاعي شنيده مي شود که البته گويا به گوش مسئولان نمي رسد.

شهريه هاي نجومي و سردرگمي والدين
بر اساس بخشنامه اي که به مدارس غيرانتفاعي کشور ابلاغ شد، به منظور بررسي پيشنهاد موسس، در خصوص ميزان شهريه اعم از ثابت، فوق برنامه و فعاليت تابستاني، کميسيوني تحت نظر مدير يا رئيس آموزش و پرورش مرکب از يکي از معاونان اداره به انتخاب رئيس آموزش و پرورش و کارشناس غيرانتفاعي حسب دوره تحصيلي به عنوان دبير کمسيون و کارشناس انجمن اوليا و مربيان و يک نفر از موسسان مدارس غيرانتفاعي به انتخاب شوراي هماهنگي موسسان تشکيل و ميزان شهريه هر مدرسه بر اساس مفاد بخشنامه پس از تاييد مدير يا رئيس آموزش و پرورش تعيين مي شود.در هيچ يک از مفاد اين بخشنامه اشاره اي به مبلغ پايه اي نشده است و تعيين آن به طور تمام و کمال بر عهده افراد کميسيون تعيين شهريه و موسسان مدارس گذاشته شده است. شايد همين امر هم باعث شده تا بسياري از مدارس غيرانتفاعي بتوانند با استفاده از نفوذ و رابطه هاي خود شهريه هاي ميليوني را قانوني کنند و خانواده هاي دانش آموزان هم براي عقب نماندن از قافله آموزش به هر نحوي شده شهريه را تامين کنند.بايد شهريه مدارس غيرانتفاعي را کنترل کنيم و رعايت حال و شرايط پايين ترين سطوح جامعه صورت بگيرد يعني مخاطبان مدارس غيرانتفاعي نبايد عده اي خاص باشند و ما نديمه بچه پولدارها نباشيم. با وجود اينکه وزير پيشين آموزش و پرورش يعني محمود فرشيدي، اعلام کرده بود که مدارس غيرانتفاعي نديمه بچه پولدارها نيست و بايد شهريه مدارس غيرانتفاعي را کنترل کرد اما آنچه واضح است اين که نه در دوران وزارت او نه پس از آن اين اتفاق نيفتاد و مدارس غيرانتفاعي همچنان نقش نديمه را ايفا مي کنند.

پول در برابر نمره
وقتي وارد مدرسه اي مي شوي که مي داني منابع مالي اش با پول پدرت تامين مي شود، وقتي روزي سه بار نامه دستت مي دهند و مي بيني از پدرت خواسته اند تا در امر تعميرات، تجهيز آزمايشگاه، بهسازي سرويس بهداشتي و... به مدرسه کمک کند، وقتي مي بيني خيلي از دانش آموزان ديگر اين موقعيت را ندارند و به مدرسه هايي مي روند که کاري به درآمد پدرشان ندارد، آن وقت براي تويي که بچه مدرسه اي هستي و خيلي پخته نشده اي اين مي شود يک امتياز و سعي مي کني براي آوردن نمره هم از جيب پدرت استفاده کني که فکر مي کني حق ات است.همين است که گفته مي شود دانش آموزان سنين 14تا18 سال بيشترين آسيب در مدارس غير انتفاعي را خواهند ديد و نبود نظارت دقيق بر رفتار دانش آموزان به دليل برخورداري صاحب مدرسه از شهريه هاي گزاف مهمترين دليل بروز آسيب هاي رفتاري اجتماعي در اين مراکز است. شيخاوندي روان شناس و استاد دانشگاه نيز در اين باره به برنا مي گويد: در مدارس غير دولتي با توجه به شهريه هايي که از والدين دانش آموزان دريافت مي کنند امکانات علمي مجهز در اختيار آنها قرار مي دهند که البته اين امکانات و تجهيزات باعث نمي شود که دانش آموزان به طور کامل به موفقيت دست پيدا کنند.

شيخاوندي اظهار مي کند: معمولا در اين مدارس به خاطر گرفتن شهريه هاي بالا توجه خاص و ويژه اي به رفتار و کردار دانشآموزان نمي شود و دانش آموزاني که در سنين نوجواني هستند بيشترين آسيب در رفتارهاي اجتماعي را خواهند داشت. اين روان شناس معتقد است: افت معلوماتي و به دنبال آن افت تحصيلي در مدارس غيرانتفاعي به ويژه در مقطع دبيرستان از مهمترين آسيب هايي است که مي توان به آن اشاره کرد. او با تاکيد بر با اهميت شمردن اخلاق و رفتار در بين دانش آموزان ابراز کرد: در مدارس غيرانتفاعي به خاطر پشتوانه مالي، گسست نسل ها در زمينه اخلاق و کردار به وجود مي آيد و پايبندي به اصول ديني، مدني، خانوادگي فراموش مي شود که در آينده به ضرر جامعه خواهد بود.اين روانشناس بيان مي کند: در حال حاضر خانواده ها قرباني رقابت و مسابقه با اطرافيان و خانواده هايي هستند که فکر مي کنند هر چقدر هزينه بيشتر صرف فرزندانشان در مدارس غيرانتفاعي کنند بهره علمي و رفتاري دانش آموزشان تامين خواهد شد و اين موضوع باعث مي شود که معيارهاي اخلاقي و کرداري آنها مورد توجه قرار نگيرد.

معلمان مدارس غيرانتفاعي کمترين ميزان دستمزد را مي گيرند
معلمان و کارکنان مدارس غيرانتفاعي سهم بسيار کمي از سودهاي کلان اين مدارس را به خود اختصاص مي دهند. آن ها اغلب حق التدريس هايي بسيار کمتر از معلمان رسمي آموزش و پرورش دريافت مي کنند که البته در ازاي آن مجبور به تدريس در ساعات بيشتري هستند.ليلا محمدجعفر معلم پايه چهارم يکي از مدارس منطقه پنج مي گويد: حقوق ماهانه من و باقي معلمان اين مدرسه 154 هزار تومان در ماه است. در حالي که معلمان دبستان که بايد تمام روزهاي هفته به مدرسه بيايند مبالغي بسيار بيش از اين دريافت مي کنند.او که دليل ادامه کارش را عشق به بچه ها مي داند مي گويد: تدريس در اين مدرسه براي من از لحاظ مالي هيچ پشتوانه اي ندارد اين مدرسه در سال يک ميليون تا يک ميليون و پانصد هزار تومان از بچه ها شهريه مي گيرد. با توجه به اينکه تعداد دانش آموزان در کلاس ها کم نيست، مسئولان مدرسه تنها از 23 دانش آموز کلاس من مبلغي در حدود 34 ميليون دريافت کرده اند که معلوم نيست صرف چه مي شود. اين مدرسه که حدود هشت سال است در محله جنت آباد فعاليت مي کند مانند بسياري از مدارس غير انتفاعي، به علت مبلغ کم دستمزد، معلمان خوب خود را از دست داده است و تنها کساني قصد به دست آوردن تجربه را دارند و يا به دنبال فعاليتي در دوران بازنشستگي خود هستند،حاضر به ادامه فعاليت در اين مدرسه مي شوند.