تلاش ايران در سوئيس برای دستيابی به فن‌آوری خبرچينی، دويچه وله

ايران و سوريه تلاش می‌کنند از طريق سوئيس به فن‌آوری شنود تلفن‌های همراه دست ‌يابند. گمرک سوئيس از سال ۲۰۱۰ دوبار جلوی صدور محموله‌های فن‌آوری خبرچينی به اين دو کشور را گرفته است.

يک مقام دولتی سوئيس شامگاه جمعه (۱۷ فوريه/۲۸ بهمن) در تلويزيون اين کشور اعلام کرد که ايران و سوريه تلاش کرده‌اند از طريق سوئيس تجهيزات شنود و تعقيب و مراقبت تلفن‌های همراه وارد کنند.

فن‌آوری تلفن‌های همراه، سلاح سياسی کارايی در جنبش‌های دمکراسی‌طلبانه‌ی مردم کشورهای منطقه‌ی خاورميانه است. رژيم‌‌های ديکتاتوری و اقتدارگرای اين منطقه تلاش می‌کنند، با دستيابی به فن‌آوری شنود و تعقيب و مراقبت از طريق تلفن‌های همراه، از کارايی اين ابزار جلوگيری کنند.

بويژه نيروهای اپوزيسيون در ايران در جريان اعتراضات خيابانی سال ۱۳۸۸ از تلفن‌های همراه برای تماس با خارج و ارسال تصاوير سرکوب خشن مخالفان توسط نيروهای امنيتی جمهوری اسلامی استفاده کرده‌اند.

از سوريه نيز در ماه‌های گذشته همواره تصاوير بيشتری از سرکوب خونين مخالفان توسط رژيم بشار اسد به ديگر کشورهای جهان ارسال می‌گردد. به همين دليل حکومت‌های هر دو کشور به‌گونه‌ای فزاينده می‌کوشند با اين امکان مقابله کنند.

دوبار توقيف محموله‌ها در مرز

يورگن بوهلر، رئيس کنترل صادرات سوئيس برای کالاهای صنعتی در تلويزيون اين کشور گفت، مقامات گمرک سوئيس در سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱ دوبار توانستند محموله‌هايی را که در اين زمينه به مقصد ايران و سوريه در نظر گرفته شده بود توقيف کنند.

اين مقام سوئيسی نگفت که مبدا اين محموله‌ها چه کشورهايی يا کدام شرکت‌ها بوده‌اند. وی تنها خاطر نشان ساخت که گمرک سوئيس موفق شده در مرز اين کشور محموله‌ها را توقيف کند.

خاورميانه يکی از بازارهای پر طرفدار تلفن‌های همراه است. اين امر رژيم‌های اين منطقه را نيز برانگيخته تا تجهيزات تعقيب و مراقبت تلفن‌های همراه وارد کنند و از طريق شنود تلفنی و رديابی مخالفان، از فعاليت‌های آنان جلوگيری کنند.

شرکت‌های سوئيسی نيز در زمينه‌ی توليد فن‌آوری در اين عرصه نقش مهمی دارند. در روزهای ۱۳ تا ۱۵ ماه فوريه‌ی امسال نمايشگاه ISS در دوبی برپا شد که در آن کارگروه‌هايی برای نظارت بر خدمات اينترنتی چون توئيتر و فيس‌بوک نيز در دستور کار قرار داشتند.

شرکت «نئوسافت» سوئيس نيز يکی از پشتيبانان مالی (اسپانسرهای) اين نمايشگاه بود. اين شرکت تجهيزاتی می‌سازد که از طريق آن‌‌ها می‌توان محل صاحب يک تلفن همراه را يافت و نيز داده‌های مربوط به استفاده‌کنندگان از تلفن‌های همراه را گردآوری کرد.

شرکت سوئيسی نئوسافت تاکيد کرده دستگاه‌هايی که می‌سازد در مواقع اضطراری مانند فاجعه‌های طبيعی می‌تواند محل مفقودشدگان را بيابد و جان آنان را نجات دهد. به گفته‌ی اين شرکت، نمی‌توان از اين دستگاه‌ها برای خبرچينی و جاسوسی استفاده کرد.

يورگن بوهلر گفت: «ما به شرکت‌های سوئيسی اجازه داده‌ايم که تجهيزات خود را در نمايشگاه دوبی به معرض تماشا بگذارند. ولی اين دستگاه‌ها می‌بايد سپس به سوئيس بازگردانده شوند و کسی مجاز نبوده است بدون کسب پروانه‌ی صدور از دولت سوئيس، آن‌ها را بفروشد».

معاملات خبرساز نوکيا ـ زيمنس با ايران

در گذشته نيز فروش فن‌آوری شنود و مونيتورينگ تلفن‌های همراه توسط شرکت نوکياـ زيمنس به جمهوری اسلامی خبرساز شده بود. شيرين عبادی، حقوقدان ايرانی اين شرکت را متهم کرده بود که با فروش چنين تجهيزاتی با حکومت ايران عليه اپوزيسيون همکاری می‌کند. ديگر سازمان‌ها و نهادهای حقوق بشری نيز به چنين معاملاتی انتقاد کرده بودند.

رئيس هيئت مديره‌ی شرکت آلمانی زيمنس در برابر اين انتقادها گفته بود که اين شرکت به حساسيت معاملات خود با ايران واقف است و آن را سنجشگرانه می‌نگرد و به همين دليل اين معاملات را کاهش داده است.

عيسی سحرخيز، يکی از منتقدان جمهوری اسلامی نيز که در زندان به‌سر می‌برد، از طريق وکلای خود عليه شرکت نوکيا ـ زيمنس به دادگاهی در مريلند آمريکا شکايت کرد. سحرخيز گفته بود که اين شرکت سيستم شنود و رديابی در اختيار جمهوری اسلامی گذاشته و باعث بازداشت او شده است.