گزارشى از نمايش فيلم "اسکندر مقدونى" در بيروت، ايرنا

بيروت ، خبرگزارى جمهورى اسلامى ۱۶ / ۱۰ / ۸۳
خارجى.لبنان .ايران .فرهنگى
فيلم "اسکندر مقدونى" سردار رومى دوران هخامنشيان که قبل از اسلام به
ايران لشکرکشى کرد و اکنون بر روى پرده هاى سينماهاى بيروت پايتخت لبنان
است ، مراحل زندگى وى از تولد، جهان گشايى، ويژگى، شکست و مرگ اين سردار
مقدونى را حکايت مىکند.
"اوليور استون " کارگردان غربى اين فيلم با بهره گيرى از جلوه هاى ويژه ،
فضاسازى و صحنه آرايى کوشيده است تماشاگران غربى و شرقى را به سالن سينما
بکشاند.
داستان فيلم از دوران کودکى اسکندر، فرمانروايى پدرش فيليپ پادشاه
مقدونيه در سده چهارم پيش از ميلاد آغاز مىشود و سپس به آموزش ها و مراحل
فراگيرى فنون نظامى که در آن هنگام بر شاهزادگان لازم بود، اشاره مىشود.
در داستان اين فيلم آمده است ، اسکندر پس از آنکه در سال۳۳۶ پيش از
ميلاد به جاى پدرش به قدرت رسيد راه و طرح گشودن مرزهاى امپراتورى ايران
را که همواره پدرش از نزديک شدن به آن واهمه داشت ، در سر پروراند.
در آغاز، مرز مصر را گشود و شهرى در شمال آن سرزمين به نام خود ساخت
که بعدها به اسکندريه شهرت يافت . سپس به شام (سوريه ) رفت و بىآنکه با
مقاومتى رو به رو شود راه بابل را پيش گرفت .
"داريوش سوم پادشاه هخامنشى سپاهى براى رويارويى با سردار مقدونى گرد
آورد اما در اين پيکار خونين شکست خورد و خود نيز مجروح شد و بابل به دست
اسکندر افتاد."
اين فيلم برخى وقايع تاريخ زندگى اسکندر در شهر اسکندريه را نقل مىکند
و اين که داريوش پس از شکست در برابر اسکندر به ماد رفت و آنجا براى
تدارک اسباب يک نبرد ديگر به تلاش تازه دست زد.
به گفته ى داستان نويس فيلم اسکندر مقدونى، اسکندر يک ماه بعد براى
تسخير شوش و پرسپوليس دو تختگاه ديرينه پارسىها از بابل به سرزمين پارس
رفت و براى چيرگى بر اين دو شهر با مانع عمده اى برخورد نکرد.
آنچه در اين فيلم بيش از هر چيز نظر بيننده را جلب مىکند اين است که ،
اسکندر به دنبال غارت و آتش سوزى پرسپوليس و ديگر شهرهاى پارس بود و اين
سخن در فيلم تکرار مىشود که ايرانيان ، هند و چين تا مصر و کوه هاى آرارات
را زير نگين قدرت خود دارند از اينرو زمان آن فرا رسيده است تا اين قدرت
از آنان گرفته شود.
تمام مدت فرمانروايى اسکندر سيزده سال و تمام مدت عمرش ۳۱ سال بود،
عمرى که مانند شهاب بخشى از آسمان دوران خود را براى لحظه اى به آتش کشاند
و آغاز و افول دولتش چنان زودگذر بود که ديرباوران به خود حق مىدهند وجود
او را افسانه بپندارند.

يورش به ايران زمين که هيچ چيز را نصيب اسکندر نکرد از کينه و دشمنى
وى به سرزمين پارس حکايت دارد.
در بخش ديگرى از فيلم "اسکندر مقدونى"، وى و سپاهيانش نشان داده
مىشوند که از راه ماد به سيستان در شرق ايران رفت و در تمام راه به ادعاى
کارگردان با هيچ مقاومت جدى برخورد نکرد.
لشکرکشى به هند و جنگ هاى خونين از سند تا پنجاب و قتلعام اقوام ،
اسکندر را به ستوه آورد و خوددارى سپاهيانش از ادامه جنگ او را وادار به
بازگشت به سرزمينش کرد.
بازگشت از راه کرمان به سپاه اسکندر آسيب فراوان زد. جنگها، آدم کشىها
و بىخوابىها او را به سر حد جنون رساند با اين حال از شهروندان يونانى
درخواست کرد او را همچون خدا نيايش کنند.
در فيلم "اسکندر مقدونى" مىبينيم او نه تنها نسبت به پارسيان که حتى
نسبت به نزديکترين سرداران و دوستان خويش رفتار بىرحمانه دارد، انتقاد
خيرخواهانه دوستان نزديک را نيز با قتل پاسخ مىدهد.
در اين فيلم ۱۲۰ دقيقه اى، کارگردان با پرداختن به موضوع بازگشت اسکندر
به بابل و افراط در باده گسارى که جسم و روانش را فرسوده کرد، نتيجه مى
گيرد که ، وى جهانگيرى بزرگ و جنگجويى کم مانند بود اما در جهاندارى تدبيرى
بروز نداد.
"اسکندر جهانى را به ويرانى کشيد اما در انديشه تجديد بناى آن نبود،
خشم و عربده جويى، او را از انجام آنچه لازمه ى جهاندارى بود باز مىداشت ."
اسکندر دوست داشت مانند پادشاهان هخامنشى بين ملتها تفاهم و تسامح
بوجود آورد اما نبود متانت کوروش و داريوش در او، دستيابى به اين آرمان ها
را برايش ناممکن ساخت .
کوروش بر خلاف اسکندر تسامح را لازمه ى امپراتورى مىدانست و در دوران
بربريت که جهان جز صداى به هم خوردن شمشير و چخماق را نمىشنيد، نخستين
اعلاميه حقوق بشر را عرضه کرد و اين نشان از نبوغ سياسى وى بود.
کوروش برخلاف اسکندر و ديگر فاتحان آشور و بابل به معابد پيروان
آيين هاى آن روز احترام مىگذاشت و براى بازسازى پرستشگاه ها کمک مىکرد و
سنگ نبشته هاى بجا مانده از آن دوران بهترين گواه بر اين موضوع است .