عبدالعلي دستغيب: كسي كه به جنبش فمنيسم وفادار باشد، دلايل رفع تبعيض را در ادبيات وارد مي‌كند، ايسنا

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس فرهنگ و ادب - ادبيات
عبدالعلي دستغيب معتقد است: اين سالها زنان داستان نويس در داستانهايي كه نوشته اند مشكلات زنان را در كشور ما بيان كرده اند؛ اما خودشان خيلي پيگير نيستند.
اين منتقد ادبي در گفت‌و‌گو با خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) تصريح كرد: نمونه مشخصي كه در ادبيات معاصر ما طرفدار برابري حقوق زن و مرد به صودت معتدل است، ”سيمين دانشور” بوده كه در همه آثار خود افكار و عواطف زنان را بيان مي كند. همچنين نويسندگاني چون ”منيرو رواني‌پور”، ”شيوا ارسطويي”، ”گلي ترقي”، ”زويا پيرزاد” و ”شهرنوش پارسي‌پور” در داستانهايي كه نوشته اند به مشكلات زنان پرداخته اند؛ اما در بعضي از آثار اين نويسندگان روحيه مردسالاري نيز ديده مي شود.
وي سپس به تشريح جنبش فمنيسم و شكل گيري ادبيات فمنيستي پرداخت و گفت: فمنيسم كلمه تازه‌اي است و سابقه طولاني ندارد. در قرن هفده زناني بودند كه به وضع خود معترض بوده و دعوي داشتند كه حقوقشان رعايت نمي شود. در آن زمان چند تن از زنان اديب مطالبي نوشتند كه به زبان امروز جنبش فمنيسم مي شود. در قرن بيستم اين جنبش وسعت يافت و نويسندگاني چون ”ويرجينيا وولف” و ”سيمون دوبووار” و عده اي ديگر از اين جنبش طرفداري كرده و كتابهايي در اين زمينه نوشتند.
دستغيب ادامه داد: البته در اين ميان مرداني هم بودند كه به صورت اعتدالي يا حاد از حقوق زنان دفاع مي كردند و عده‌اي ديگر هم در مقابل، مخالف اين برابري بودند و دليلشان اين بود كه خلقت زن و مرد متفاوت است.
وي ادامه داد: جنبش فمنيسم دو شاخه فمنيسم چپ و راست داشت؛ فمنيسم راست جنبشي بود كه ويرجينيا وولف در آن شركت داشت كه نه فقط خواهان حقوق از دست رفته، بلكه ادعاي برابري زن و مرد و ادعاي استقلال زن را داشت و بر مسائل جنسي تاكيد مي كرد. طرفداران فمنيسم چپ هم عده اي از جناح ماركسيسم بودند كه اعتقاد داشتند حقوق زنان رعايت نمي شود و اين استدلال را داشتند كه زن در خانه به امور خانه داري و بچه داري مي پردازد و خارج از خانه هم كار مي كند، اگر قرار بود مرد كسي را براي اين كارها استخدام كند بايد حقوق مي پرداخت. اين مسائل بعدها در ادبيات مطرح شد و اين دوگانه بودن چيزها، شب و روز، زشت و زيبا، زن و مرد نتيجه مرد سالاري مردهاست كه در زبان جوامع وارد شده است.

او درباره وظيفه اين ادبيات عنوان كرد: كسي كه به جنبش فمنيسم وفادار بوده و آن‌را قبول دارد، چه زن باشد و چه مرد، مي‌تواند دلايلش را در فلسفه، هنر، سينما، تئاتر و ادبيات ارايه كند تا تبعيضات رفع شود. در جوامعي مانند آمريكا، اروپاي غربي و تا حدودي ژاپن، قسمتي از حقوق زنان تامين شده و در بعضي موارد نه تنها دو جنس داراي حقوق برابر، بلكه در بعضي موارد قانون به نفع زنان است؛ اما در جوامع شرقي اين طور نيست؛ چرا كه نه زن و نه مرد از حدود و شرعي كه برايشان مشخص شده اطلاعي ندارد كه نتيجه آن نديده گرفتن حقوق به خصوص زنان و كودكان مي‌شود.
اين منتقد با اعتقاد به وجود خط قرمز در همه جوامع اظهار داشت: تغيير دادن قوانين و مقررات جوامع هيچ گاه بدون دردسر و برخورد ايجاد نمي‌شود، در جامعه كنوني ما به رغم وجود مشكلات زيادي براي بانوان، آنها حقوق زيادي را نسبت به گذشته به دست آورده‌اند و امروز آنها بايد تلاش كنند با هر وسيله‌اي در اين جنبش حقوقي و آزادي خواهانه مشاركت كنند و در پي بازيافت حقوق از دست رفته خود باشند.