فاجعه اتمی فوکوشيما نتيجه "اشتباه انسانی" بود

راديو زمانه ـ پس از تحقيقات يک کميسيون ويژه، آشکار گرديد که فاجعه اتمی فوکوشيما در ۱۱ مارس ۲۰۱۱ نه ناشی از زلزله و سونامی بزرگ که بر اثر "اشتباه انسانی" رخ داد.

امروز پنج‌شنبه ۱۵ تيرماه (پنجم ژوئيه) خبرگزاری فرانسه نتايج بررسی‌ کميسيون ويژه مجلس ژاپن، شامل ۱۰ عضو جامعه مدنی اين کشور از ميان زلزله‌شناسان، وکلا، پزشکان، روزنامه‌نگاران و استادان دانشگاه، درباره فاجعه اتمی فوکوشيما را منتشر کرد.

بنا به اين گزارش کميسيون مجلس ژاپن در بيانيه‌ نهايی خود نوشت: "حادثه فوکوشيما نتيجه تبانی دولت، نهادهای نظارتی و شرکت برق تپکو، و فقدان هدايت و راهبرد آن‌ها بود."

در اين گزارش که در ۶۴۱ صفحه تنظيم شده، آمده است: "آن‌ها به حق ملی حفاظت از حوادث اتمی خيانت کردند. به همين خاطر ما به اين نتيجه رسيديم که اين رويداد آشکارا «توسط انسان» رخ داده است."

کميسيون ويژه مجلس ژاپن می‌افزايد: "ما بر اين باوريم که دلايل اساسی اين فاجعه، برنامه‌ريزی‌ها‌ و تنظيمات سازماندهی بر پايه منطق اشتباه در تصميم‌گيری‌ها و اعمال آن‌ها بود و نه به‌طور ويژه عدم توانايی يک فرد."

فاجعه فوکوشيما بزرگ‌ترين فاجعه اتمی پس از حادثه چرنوبيل در اوکراين در سال ۱۹۸۶ بود. اين فاجعه در پی زلزله‌ای به قدرت ۹ ريشتر در منطقه توهوکو واقع در شمال شرقی ژاپن که موجب سونامی عظيمی در اين منطقه شد، به‌وقوع پيوست. در زلزله و سونامی ژاپن بيش از ۱۸ هزار نفر کشته و ناپديد شدند.

در اين حادثه موج عظيمی به بلندای ۱۵ متر به روی مرکز اتمی فوکوشيما دائيچی که مالک آن تپکو، شرکت برق توکيو بود، پاشيد و سيستم خنک‌کننده راکتور و ژنراتورهای پشتيبان را که در زير زمين کار گذاشته شده بودند از کار انداخت.

کميسيون مجلس ژاپن در بيانيه خود تأکيد کرده است: "مديريت تپکو از ديرکرد کارها و تدابير لازم عليه زلزله و سونامی در اين نيروگاه آگاه بود و می‌دانست که فوکوشيما دائيچی آسيب‌پذير است."

اين سومين تحقيقات در مورد فاجعه فوکوشيما است.

تحقيقات قبلی از سوی شرکت تپکو صورت گرفت که در آن اين شرکت بزرگ همه مسئوليت‌های خود را در رابطه با فاجعه فوکوشيما رد کرد و گفت قدرت زلزله و بزرگی سونامی به حدی بود که پيش‌بينی‌های در نظر گرفته شده عملأ بی‌اثر ماندند.

کميسيون مجلس ژاپن اما اين استدلال شرکت تپکو را رد نمود و آن را "بهانه‌ای برای فرار از مسئوليت" عنوان کرد.

اين کميسيون گفت: "در حالی که فرصت‌های بسياری برای تدابير لازم وجود داشت اما سازمان‌های نظارتی و مديريت تپکو آن‌ها را به عمد انجام ندادند و يا گام‌هايی برداشتند که ساختگی بود."

اين گزارش همچنين با اعلام اين‌که عمليات بازسازی بلافاصله در نخستين ساعات پس از حادثه انجام نيافته و با تأخير صورت گرفته است، افزود: "اين مسئله را نمی‌توان به افراد نسبت داد، اين مسئله مشکل اساسی شرکت تپکو است."

کميسيون تحقيقات با هدايت کيوشی کوروکاوا، استاد دانشگاه از ماه دسامبر ۲۰۱۱ تاکنون با بازيگران کليدی اين فاجعه گفت‌وگوهای مختلفی انجام داده است.

نائوتو کان، نخست‌وزير وقت ژاپن به‌هنگام فاجعه فوکوشيما، در سخنانی در ماه مه گذشته مسئوليت دولت در اين حادثه را پذيرفت اما در عين حال از روشی که در واکنش در قبال بحران برگزيد دفاع کرد.

کميسيون ويژه مجلس همچنين با ماساتاکا شيميزو، رئيس شرکت تپکو در زمان فاجعه اتمی نيز گفت‌وگو کرد. وی منکر آن شد که قصد داشت در ساعات پس از سونامی نيروگاه را ترک کند، موضوعی که بر خلاف سخنان نخست‌وزير وقت ژاپن، يوکيو ادانو، سخنگوی دولت و بانری کايدا، وزير صنعت بود.

با فاجعه اتمی فوکوشيما گرايش مردم کشورهای مختلف به عدم استفاده از انرژی اتمی روز‌به‌روز بيشتر شد و جنبش اعتراضی عليه انرژی اتمی نيز قدرت بيشتری گرفت.

در همين حال بامداد امروز نخستين نيروگاه اتمی ژاپن پس از فاجعه فوکوشيما آغاز به‌کار کرد.

اين نيروگاه که اوهی نام دارد و در غرب ژاپن است پس از ماه‌ها تعطيلی ۵۰ نيروگاه اتمی اين کشور به‌منظور بررسی وضعيت ايمنی آن‌ها، بار ديگر فعاليت خود را از سر گرفت.

به همين خاطر مخالفان انرژی اتمی عليه بازگشايی نيروگاه‌های اتمی در ژاپن دست به تظاهرات زدند.