بازتاب مذاکرات بغداد در رسانه‌های داخلی ایران

دویچه وله: اغلب رسانه‌های رسمی و نیمه‌رسمی ایران مذاکرات هسته‌ای در بغداد را مثبت ارزیابی می‌کنند. با این همه همزمان با این گفتگوها گروهی از دانشجویان نسبت به "فاجعه‌ای به نام پذیرش پروتکل الحاقی" هشدار داده‌اند.

یک روز پس از پایان مذاکرات هسته‌ای نمایندگان جمهوری اسلامی ایران و کشورهای عضو گروه ۵+۱ در بغداد، تیتر اصلی اغلب خبرگزاری‌های داخلی به "موفقیت‌های ایران و عقب‌نشینی غرب" در این گفتگوها اختصاص دارد. به رغم این، زمزمه‌هایی نیز در مورد عقب‌نشینی احتمالی ایران، دست‌کم در مورد توقف غنی‌سازی اورانیوم تا حد ۲۰ درصد به گوش می‌خورد. با آغاز گفتگوهای بغداد گروهی که خود را "۱۳۰ دانشجوی مقاطع تحصیلات تکمیلی" معرفی می‌کند هرگونه عقب‌نشینی تهران از مواضع قبلی خود را فاجعه خواند.

کم‌اعتنایی خبرگزاری دولت به مذاکرات

صبح جمعه (۵ خرداد / ۲۵ مه) چند تیتر نخست خبرگزاری‌های نیمه‌رسمی دانشجویان ایران (ایسنا)، فارس و مهر همچنان به خبرها و گزارش‌های مربوط به گفتگوهای هسته‌ای بغداد اختصاص داشت. خبرگزاری رسمی دولت جمهوری اسلامی (ایرنا) نسبت به این رویداد حساسیت کمتری از خود نشان داده است و به نسبت سه رسانه‌ی یاد شده گزارش‌های کمتری از بغداد منتشر کرده است.

روزنامه "ایران"، ارگان مطبوعاتی دولت، سی‌ام فروردین، با انتشار گزارشی بدون نام بردن، اما با اشاره‌های آشکار حسن روحانی، حسین موسویان و اکبر هاشمی رفسنجانی را از افرادی معرفی کرد که در پشت پرده هدایت دور قبلی گفتگوهای هسته‌ای در استانبول را بر عهده داشته‌اند. روحانی در دوران ریاست جمهوری رفسنجانی رئیس تیم مذاکرکننده هسته‌ای و موسویان از اعضاء ارشد این تیم بود.

خبرگزاری ایرنا روز جمعه در گزارشی با اشاره به معلول جنگی بودن سعید جلیلی، رئیس تیم مذاکره‌کننده ایران، از قول یک فرمانده سپاه نوشت: «نمایندگان شش قدرت بزرگ جهان با یك رزمنده جانباز به مذاكره نشستند.» در حالی که خبرگزاری فارس تا صبح جمعه ۱۱۱ گزارش خبریِ از مذاکرات بغداد منتشر کرده گفتگوهای اختصاصی صفحه‌ی نخست خبرگزاری رسمی دولت پیرامون مسئله هسته‌ای به روزهای پیش از این گفتگوها مربوط می‌شود.

هشدار نسبت به هرگونه عقب‌نشینی

در آستانه‌ی گفتگوهای بغداد برخی از رسانه‌های غربی از آمادگی جمهوری اسلامی برای توقف غنی‌سازی اورانیوم ۲۰ درصدی خبر دادند. فریدون عباسی، رئیس سازمان انرژی اتمی، با غیر منطقی خواندن چنین درخواستی تلویحا چنین احتمالی را تایید کرد. ظاهرا چنین اظهاراتی باعث واکنش اعتراض‌آمیز گروهی از دانشجویان شده است.

به گزارش سایت "تریبون مستضعفین" شماری از دانشجویان سوم خرداد با انتشار نامه‌ای خطاب به سعید جلیلی هرگونه نرمش احتمالی ایران در مذاکرات بغداد را پیشاپیش محکوم کردند. در این نامه تاکید شده «هرگونه بازگشت به اقدامات صورت گرفته قبلی از جمله پذیرش پروتکل الحاقی، بازگشت به بیانیه تهران، متوقف کردن پیشرفت‌های هسته‌ای، تعلیق حتی جزئی هر کدامیک از تاسیسات و رفتارهایی از این قبیل عبور از خطوط قرمز گفتمان انقلاب بوده و صد در صد محکوم است».

انتقاد از بی‌خبری از روند مذاکرات

چهار روز پیش از انتشار نامه‌ی یاد شده (۳۱ اردیبهشت) نیز گروه موسوم به "جنبش عدالتخواه دانشجویی" در بیانیه‌ای بی‌خبر گذاشتن مردم از جزییات مذاکرات استانبول را زمینه‌ساز گسترش "بی‌اعتمادی عمومی" خواند و نسبت به عقب نشینی در مذاکرات بغداد به تیم مذاکرکننده ایران هشدار داد. در این بیانیه نیز تصریح شده «بازگشت به بیانیه تهران و یا پذیرش پروتکل الحاقی که می‌دانیم با هیچ منطق عقلایی سازگاری ندارد، خط قرمز اساسی ماست».

پروتکل الحاقی که محدودیت‌هایی را به فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی تحمیل می‌کند و به بازرسان آژانس اجازه بازدید سرزده از تمام تاسیسات را می‌دهد در سال ۱۳۸۲ از سوی تهران پذیرفته شد و دو سال بعد با رای مجلس به حال تعلیق درآمد. مذاکرات بغداد عصر پنج‌شنبه (۴ خرداد / ۲۴ مه) با توافق طرفین برای ادامه‌ی گفتگوها در میانه‌ی ماه ژوئن در مسکو خاتمه یافت.