انتظارات براورده نشده احمدى نژاد از منوچهر متکى، دیپلماسی ایرانی

نویسنده : على موسوى خلخالى

روزنامه الشرق‌الاوسط چاپ لندن در یادداشت روز پنج شنبه 23 سپتامبر خود به موضوع اختلافات به وجود آمده میان وزارت امور خارجه ایران با محمود احمدی نژاد، رئیس جمهوری ایران پرداخته است.

ابتدای یادداشت این گونه آغاز شده است که اگر چه تعیین نمایندگان رئیس‌جمهوری در امور مختلف منطقه نشان از موازی‌کاری دولت با وزارت خارجه است و حتی می‌توانیم بگوییم نشان از وجود اختلاف‌های عمیق میان دستگاه دیپلماسی ایران با رئیس دولت این کشور است اما اتفاقی که در این میان افتاده و این اختلافات را تشدید کرده، استعفای نمایندگان دیپلماتیک ایران در حد و اندازه‌های سفیر و کنسول در نروژ، فنلاند و بلژیک است.

هر سه این مقامات به ادعای این که در انتخابات تقلب شده و نمی‌خواهند با دولت احمدی‌نژاد همکاری کنند از سمت‌های خود استعفا داده‌اند. این در حالی است که از انتخابات ایران نزدیک به یک سال گذشته و این افراد تازه تصمیم به استعفا از مناصب خود کرده‌اند. اقدامی که گفته می‌شود یکی از دلایل ناخرسندی احمدی‌نژاد از منوچهر متکی به عنوان مسئول سفرای ایران در کشورهای خارجی است.

در ادامه این یادداشت به وضعیت ایران پرداخته شده و آمده است، دولت احمدی نژاد این روزها دوران سختی را سپری می‌کند. در کنار مشکلات خارجی و معضلات موجود در مراودات بین‌المللی، تورم اقتصادی کشور سیر صعودی دارد و فشارهای بین‌المللی به خصوص بر سر برنامه هسته‌ای ایران باعث شده تا دولت احمدی نژاد روز به روز تحت فشار قرار گیرد. از سویی تحریم‌های اقتصادی نیز دامنگیر شده و هر روز مشکل تازه‌ای را برای پیکره اقتصادی ایران به وجود می‌آورد.

احمدی نژاد همه نیروی خود را بر این گذاشته که از حجم فشارهای جاری بر خود و دولتش بکاهد. اگر چه او از حمایت ارکان اصلی قدرت در ایران برخوردار است و رهبر جمهوری اسلامی ایران نیز از او کاملا حمایت می‌کند و این باعث ‌شده تا بتواند با آسودگی بیشتری به پیشبرد برنامه‌هایش بیندیشد اما به وجود آمدن مشکلات پیش‌بینی نشده در کنار مشکلات جاری او نظیر استعفای یک به یک کارمندهای عالی‌رتبه سفارتخانه‌های ایران در خارج باعث شده تا کار برای او بیش از پیش سخت شود و این تصور به وحود بیاید که برای رسیدگی به مسائل داخلی راه حلی فوری برای حل معضلات خارجی ایران یافت.

رئیس دولت ایران از وزیر امور خارجه‌اش انتظار دارد به رغم اظهاراتی که خود علیه برخی قدرت‌های منطقه بر زبان می‌آورد و سیاست‌هایی که در برابر کشورهای منطقه اتخاذ می‌کند، روابط تهران با پایتخت‌های جهان را توسعه دهد و در این میان کشورهای منطقه به خصوص کشورهای عربی در اولویت کارهای احمدی‌نژاد قرار دارند.

در حال حاضر ایران با اکثر کشورهای عربی روابط حسنه‌ای ندارد. به استثنای سوریه و قطر رابطه ایران با دیگر کشورهای عربی چندان حسنه نیست. رابطه ایران با عربستان سعودی چندان مطلوب نیست و با مصر نیز به رغم تلاش‌هایی که برای بهبود روابط انجام شده روابط دیپلماتیک توسعه نیافته است. روابط ایران با مغرب به طور کامل قطع شده به گونه‌ای که دفتر حافظ منافع این کشور در تهران نیز بسته شد و روابط با آذربایجان نیز در وضغیتی بدی به سر می‌برد.

هدی الحسینی در انتهای یادداشت خود می‌نویسد: به گفته بسیاری از ناظران تحولات ایران و آن چه دیپلمات‌های تازه پناهنده شده به غرب می‌گویند: تغییرات بزرگی در راه است و این تغییرات واقعا عمیق خواهند بود. تغییراتی اجتناب‌ناپذیر که می‌تواند مشکلات تازه‌ای برای دولت جمهوری اسلامی ایران به وجود بیاورد. احمدی‌نژاد انتظار دارد که برای رسیدگی به وضعیت داخلی وزیر خارجه‌اش از توانایی لازم برای حل مشکلات خارجی برخوردار باشد. اما منوچهر متکی تا کنون نتوانسته این انتظارات رئیس جمهوری ایران را برآورده کند. از همین رو احمدی‌نژاد خودش وارد عمل شده و معتمدین خود را برای این کار گماشته است. او حس کرده که تغییرات نزدیکند و برای مهار آن باید هر چه سریع‌تر فکری کند. او می‌خواهد با سپردن فرمان هدایت سیاست خارجی به معتمدینش با خیالی آسوده‌تر به حل مشکلات داخلی کشور بپردازد.