همبستگی با خبرنگاران در تبعيد، گزارش نشست "همبستگی با خبرنگاران ايران ـ آخن" با حضور ميترا خلعتبری و جمشيد فاروقی، دويچه وله

"مدرسه مردمی" شهر آخن، سه‌شنبه شب ميزبان جمعی از "سبزها" بود. جمعی که در نشست "همبستگی با خبرنگاران، ايران-آخن" گردآمدند. ميهمان ويژه اين گردهم‌آيی ميترا خلعتبری بود که چهار ماه پيش به آلمان پناهنده شده است.

نگهبان "مدرسه مردمی" شهر آخن در پاسخ خانمی که برای شرکت در نشست سه‌شنبه شب به اين مدرسه مراجعه کرده بود بی‌درنگ و با روی خوش گفت:«طبقه دوم سمت راست، درب نخست» شهر آخن به ويژه در چند ماه اخير بارها شاهد گردهم‌آيی‌های مختلف در حمايت از جنبش مردمی ايران بوده است. "همبستگی با خبرنگاران، ايران-آخن" يکی از تازه‌ترين برنامه‌های فعالان "سبز" اين شهر است.

نخستين نشست رسمی "همبستگی با خبرنگاران، ايران-آخن" سه‌شنبه شب با حضور ميترا خلعتبری خبرنگار ۲۳ ساله که پس از رويدادهای اخير ايران راترک کرده است، دکتر يورگن هانسن استاد علوم سياسی و دکتر جمشيد فاروقی سردبير بخش فارسی دويچه‌وله و همينطور جمع قابل توجهی از علاقمندان به "جنبش سبز" از جمله شهردار آخن، خانم هيلده شايدت برگزار شد.

شهامت خبرنگاران ايرانی در اطلاع‌رسانی بين‌المللی

نشست، ساعت ۷ بعدازظهر با مقدمه‌ای از دکتر يورگن هانسن و سخنرانی کوتاه شهردار شهر آخن آغاز شد. دکتر يورگن هانسن در مورد ايران و خاورميانه پژوهش می‌کند. وی با شالی سبز بر گردن، هدف از گردهم‌آيی سه‌شنبه شب را تلاش برای حمايت بيشتر از خبرنگارانی عنوان کرد که پس از رويدادهای اخير ايران، اين کشور را ترک کردند. جمعی از اين خبرنگاران که موفق نشدند خود را به کشور امن‌تری برسانند در ترکيه اقامت گزيدند.

شهردار آخن، خانم هيلده شايدت که او نيز شال سبزی انداخته بود در سخنان خود ابتدا به نقش ارزشمند خبرنگاران متعهد ايرانی در اطلاع‌رسانی از وقايع اخير اين کشور اشاره کرد. وی گفت:«اين افراد با شهامت تمام، صدای مردم تحول‌خواه اين کشور را به گوش دنيا رساندند. حمايت از آنها وظيفه ماست، به ويژه آنهايی که اکنون خارج از کشور خود هستند و به کمک ما نيازمندند.»

شهردار آخن، خانم هیلده شایدت

هيلده شايدت، از حزب سبزهای آلمان، از سوی ديگر خواستار نمايش چهره‌ای واقعی از ايران در رسانه‌های دنيا شد و گفت:« نبايد مناقشه اتمی ايران و غرب توجه ما را منحرف کند. از سوی ديگر فراموش نکنيد که که پيش از جنگ عراق به دليل جوسازی رسانه‌ها، افکار عمومی دنيا تصوير ديگری از عراق داشت. اين تصوير اشتباه، حمله به کشوری که سلاح‌‌های شيميايی کشتار جمعی در اختيار دارد را توجيه می‌کرد.» پس از اين سخنرانی کوتاه، ميترا خلعتبری به پرسش‌های مطرح شده پاسخ داد و تلاش کرد گوشه‌های از مشکلات خبرنگاران ايرانی را به تصوير کشد.

سالن مملو از علاقمندانی بود تا پاسی از شب در اين نشست حاضر بودند

افزايش سانسور و پررنگ شدن نقش اينترنت

خلعتبری در ابتدا از جمله به نشريات دانشجويی ايران اشاره کرد که در چند سال اخير متحول شدند. وی گفت:« اين نشريات از حوزه مشکلات دانشگاهی فراتر رفتند و شروع به بازتاب وقايع روز صحنه سياسی و اجتماعی کشور کردند.»

خلعتبری که خود پيش از اخراج، دانشجوی دانشکده خبر بوده است به توقيف گسترده اين نشريات اشاره کرد و افزود: «در نخستين دوره رياست جمهوری آقای احمدی‌نژاد کار تا جايی رسيد که در دو سال اخير هيچ نشريه‌ دانشجويی اجازه انتشار نداشت.» به تعبير خبرنگاران ايرانی داخل و خارج از ايران اين حد از سانسور و خفقان مطبوعاتی، موجب پررنگ شدن نقش اينترنت برای اطلاع‌رسانی در ايران شده است.

ميترا خلعتبری نيز اشاره کرد: «در اتفاقاتی که قبل و بعد از انتخابات روی داد، اينترنت و موبايل‌ها‌ نقش بسياری موثری داشتند. مردم ايران با گزارش‌های تصويری که با موبايل‌هايشان تهيه کردند از وظيفه خبرنگاران رسمی در ايران خيلی کم کردند. اگر خبرنگار رسمی به خاطر همراه داشتن دوربين با محدوديت روبرو می‌شد مردم عادی اين محدوديت را به اين شکل نداشتند.» وی به جمعی از عکاسان مطبوعات ايران اشاره کرد که به دليل پوشش تصويری حوادث ايران اگر در زندان نباشند، اکنون مجبور به ترک کشور شدند.

زندان و تهديد جانی خانواده خبرنگاران

ميترا خلعتبری در نشست سه‌شنبه از فرصت استفاده کرد و ياد همکار خود عليرضا افتخاری را گرامی داشت. عليرضا افتخاری در خيابان، و به دليل ضرب‌وشتم و ضربه باتوم به سر کشته شد. جسد وی تا هفته‌ها به خانوداه وی تحويل داده نشد.

ميترا خلعتبری گفت:« به خانواده عليرضا افتخاری گفتند حق صحبت با هيچ‌کس و حتی انجمن صنفی روزنامه‌نگارن را هم ندارند. مادر وی به جمعی از همکاران ما که به درب خانه آنها مراجعه کرده بودند گفت که خيلی راحت به ما گفتند شما يک دختر هم داری‌ و اگر دلتان می‌خواهد اين اتفاق برای دخترتان نيفتد از اطلاع‌رسانی در مورد اين حادثه خودداری کنيد.»

دستگيری‌های گسترده خبرنگاران پس از رويدادهای اخير در چند روز گذشته نيز شدت گرفته است. گزارش‌گران بدون مرز آمار روزنامه‌نگاران و وب‌نگاران زندانی را بيش از ۶۵ نفر اعلام کرد. اين تعداد روزنامه نگار زندانی در يک کشور در ٢٥ سال گذشته و از تاريخ تاسيس گزارشگران بدون مرز بی‌سابقه است. گزارشگران بدون مرز با ارسال نامه‌ای به خانم ناوانتم پيلای کميسر حقوق بشر سازمان ملل مراتب نگرانی عميق خود را از وضعيت نقض حقوق بشر و آزادی بيان و مطبوعات در ايران، اعلام و از ايشان خواستند به مقامات مسئول جمهور اسلامی در باره عدم رعايت تعهدات بين المللی هشدار دهند.

از سوی ديگر آمار دقيقی از خبرنگارانی که مجبور به ترک کشور شدند نيز در دست نيست. ميترا خلعتبری به کمک برادرش که ساکن آلمان است خود را به اين کشور رسانده و تقاضای پناهندگی کرده است. وی در مورد همکاران در تبعيد خود گفت:« خبرنگارانی که ايران را ترک کردند اعلام نمی‌کنند کجا هستند بازهم به خاطر ترس و تهديدهايی که همچنان از طرف دولت روی آن‌ها هست.»

نقش دويچه‌وله در شرايط کنونی

ميهمان ديگر نشست "همبستگی با خبرنگاران، ايران-آخن" دکتر جمشيد فاروقی سردبير بخش فارسی دويچه‌وله بود که به سوالات حاضران در جلسه در مورد نقش اين رسانه پاسخ گفت. وی همچنين اشاره کرد در چند ماه گذشته، مخاطبان تحريريه فارسی که مطالب خود را بصورت مولتی مديا عرضه می‌کند چندين برابر شده اند. از نظر دکتر فاروقی افزايش علاقمندی و توجه به رسانه‌‌های خارج از کشور، از حساسيت شرايط در ايران خبر می‌دهد. به گفته وی، ايرانيان علاقمندند بدانند دنيا بخصوص اروپا و آلمان در مورد وقايع ايران چه موضع‌گيری دارند.

يکی از شهروندان آلمانی حاضر در نشست از دکتر فاروقی پرسيد: «آيا به مردم ايران اطلاع می‌دهيد که ما از آنها حمايت می‌کنيم و با وجود برخی موضع‌گيری‌های تند در عرصه سياسی مثل سخنان اخير برخی از سياست‌مداران اسراييلی ما مخالف حمله نظامی به کشور آنها هستيم؟»

جمشيد فاروقی ضمن تأکيد بر اين نکته که دويچه‌وله رسانه‌‌ای است که برای گسترش صلح و همکاری فرهنگی تلاش می‌کند اطمينان داد که هيئت تحريريه فارسی برای بازتاب نظرات گوناگون از جمله پشتيبانی مردم آلمان از جنبش اجتماعی مردم ايران تلاش می‌کند.

دکتر فاروقی در مورد حمايت از خبرنگاران ايرانی که اکنون در ترکيه به سر می‌برند پيشنهاد کرد وب‌سايتی برای آنها تهيه شود. وی گفت:« اين همکاران می‌توانند ضمن شرح وضعيت خود در اين وب‌سايت، از اين طريق مشغول کار شوند.»

دکتر يورگن هانسن نيز در همين مورد به صندوق جمع‌آوری کمک‌های مالی در سالن گردهم‌آيی اشاره کرد و گفت: «انجمن "همبستگی با خبرنگاران، ايران-آخن" تلاش می‌کند با جمع‌آوری کمک‌های مالی برای اين خبرنگارن اندکی از مشکلات مالی آنها را تا روشن شدن وضعيت‌شان برطرف کند.»

گزارشگر: شبنم نوريان
تحريريه: بهمن مهرداد