ترجمه عربی کتاب "حق حيات" نوشته عماد الدين باقی منتشر شد، کمپين بين المللی حقوق بشر در ايران

ترجمه عربی کتاب "حق حيات"، نوشته مدافع ايرانی حقوق بشر، توسط شبکه عربی اطلاعات حقوق بشر و کمپين بين المللی حقوق بشر در ايران منتشر شد. اين کتاب پژوهشی نوآورانه در حوزه شريعت و قوانين اسلامی است که حامی تعليق و لغو مجازات اعدام در کشورهايی است که تابع قوانين اسلامی هستند.

کتاب حق حيات در ايران ممنوع الچاپ شده و باقی بخاطر مقالاتی که در اين حوزه نوشته بود بارها بازجويی شده و به زندان افتاده است.

کتاب حق حيات شرح جامعی است از پژوهشی که باقی در زمينه امکان تعليق و لغو مجازات اعدام در ايران وساير کشورهای اسلامی به انجام رسانده است. باقی در۴ ارديبهشت ماه ۱۳۸۵ در نامه ای به رئيس قوه قضائيه در ايران نوشت: "جرم، جنايت و اعدام هم محصول فرهنگ خشونت در همه لايه های اجتماعی و هم فربه کننده آن است." باقی برای لغو مجازات اعدام در ايران بطور خستگی ناپذيری تلاش کرده و نشان داده است که نه آيات قرآن و نه قوانين اسلامی هيچکدام مانع لغو مجازات اعدام نيستند.

کتاب حق حيات کمک بسيار مهم و از نظرزمانی موثری در بحث های مذهبی، سياسی و جامعه مدنی در ايران و ساير کشورهايی است که مجازات اعدام در آنها بخاطر تفسيری که از شريعت اسلامی وجود دارد، همچنان اجرا می شود. در حاليکه جنبش جهانی لغو مجازات مرگ در سالهای اخير قدرت بی سابقه ای پيدا کرده است اما کشورهای اسلامی يکی از موانع اصلی در مخالفت با اين جريان در عرصه بين المللی هستند. حتی اين مخالفت آثاری بيش از اين داشته و ادامه مجازات اعدام ، کشورهای اسلامی را از جامعه جهانی منزوی کرده است.

کتاب باقی در چارچوب گفتمان اسلامی، برای تعليق و لغو مجازات مرگ در کشورهايی که قوانين آنان مبتنی بر تفسير شريعت است، استدلال اغنايی ارائه می کند. همواره اين بحث وجود داشته است که چنين قوانينی از قطعيت برخوردارند، اما پژوهش باقی نشان می دهد که چنين قطعيتی در مورد مجازات مرگ در شريعت و آيات قرآن وجود ندارد.

کتاب حق حيات مباحث اعدام در شريعت، سنگسار، الغای اعدام و مجازاتهای جايگزين را در سه فصل ارائه کرده است. فصل اول کتاب به اين بحث می پردازد که همه مجازات های مرگ توسط دولتها قانونگذاری و اجرا شده اند و منشاء قرآنی ندارند. بر اساس پژوهش باقی، موارد قتل نفس منجر به مجازات قصاص، بر اساس آيات قرآنی الزاما با مجازات مرگ نبايدهمراه باشند.

باقی در اين کتاب نشان می دهد که آيات قرآنی در موارد منجر به تلافی و قصاص، بخشش و ديه را بعنوان احکام جايگزين ارائه می کند و درخواست مطلق اعدام نمی دهد. تحقيقات باقی نشان می دهد که زمانی که قصاص انتخاب می شود، تصميم اوليای دم ضروری است اما شرط کافی نيست. باقی به اين ترتيب گام مهمی بر می دارد و نشان می دهد که بنابرفقه اسلامی، اجرای حکم قصاص ميتواند موقوف به رای هئيت منصفه و متخصصين از جمله روانشناسان، جامعه شناسان و جرم شناسان باشد. بنا براين، قاضی و خويشاوندان قربانی در موارد قتل منجر به قصاص ضرورتا تنها کسانی نيستند که تصميم نهايی را در اين زمينه اتخاد می کنند.

در مورد مجازات سنگسار در موارد زنا و ريشه های حقوقی آن، باقی دلايل بسيار قوی ارائه می کند مبنی براينکه سنگسار هيچ زمينه ای در آيات قرآنی ندارد و علاوه بر آن مجازات مرگ نيز در آيات قرآنی در اين زمينه توصيه نمی شود و از آن حمايت نمی کند.باقی اينگونه جمعبندی می کند که "حکم سنگسار در سنت فقه اسلامی يک حکم حقوقی بوده اما در آيات قرآنی هيچ ريشه ای نداشته است."

نتيجه گيری پژوهشهای باقی به بهترين بيان در نامه وی به رئيس قوه قضائيه مورخ ۴ ارديبهشت ماه ۱۳۸۵، چنين آمده است: "کشتن يک تن بسان آن است که همه مردم کشته می شوند. کشتن انسان، منبع و مروج خشونت است و با مهرورزی و جامعه ای مهربان و با رحمانيت پروردگار هيچ سنخيتی ندارد. پس هر چه سريعتر جلوی جرم، جنايت و نيز اعدام ها را بگيريم."

جلد دوم اين کتاب، "حق حيات ۲: مسئله اعدام های زير ۱۸ سال در ايران-ريشه ها و چاره ها فرهنگی و فقهی" بزودی به فارسی و ترجمه عربی آن منتشر خواهد شد.

برای مشاهده و انتقال الکترونيکی نسخه عربی کتاب "حق حيات" به اين آدرس مراجعه کنيد:www.anhri.net/press/2008/pr1201.shtml

برای سفارش نسخه چاپی از ترجمه عربی کتاب "حق حيات" لطفا به اين آدرس ايميل بفرستيد:
Omaima Gassim: oma@anhri.net